بیماری‌هایی که گربه در طول زندگی به آنها مبتلا می‌شود، بسیارند که برخی از آنها نادر و برخی نسبتاً شایع هستند. یکی از بیماری‌های شایع در گربه‌ها «پنومونی گربه» است که با نام‌های دیگری همچون سینه‌پهلو یا ذات‌الریه نیز شناخته می‌شود. این بیماری باعث ملتهب شدن ریه و راه‌های تنفسی و کمبود اکسیژن در بدن گربه می‌شود. بیماری پنومونی در گربه با علائمی همچون سختی تنفس، تب، سرفه‌های عمیق و... خود را نشان می‌دهد و می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. برای آگاهی از اینکه بیماری پنومونی گربه چیست با مقاله امروز همراه شوید.
از بیماری پنومونی گربه چه می‌دانید؟
بیماری پنومونی گربه به التهاب ریه‌ها و راه‌های هوایی تنفسی گفته می‌شود. در نتیجه این بیماری، گربه به مشکلات تنفسی و کمبود اکسیژن در خون مبتلا می‌گردد. عوامل مختلفی می‌توانند باعث بیماری پنومونی در گربه شوند که از آن جمله می‌توان به باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها و قارچ‌ها اشاره کرد. یکی از اصلی‌ترین عوامل ابتلا به بیماری پنومونی، عفونت ویروسی بخش پایینی دستگاه تنفس است. یکی از ویروس‌هایی که با آسیب رساندن به راه‌های هوایی، گربه را در معرض پنومونی قرار می‌دهد «کلسی ویروس» است. همچنین باکتری‌های مختلفی مانند کلامیدیا، مایکوپلاسما و... نیز می‌توانند باعث ذات‌الریه در گربه شوند.
انواع پنومونی گربه
همان‌طور که گفته شد پنومونی بر اساس عامل ایجادکننده‌اش به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:
- پنومونی ویروسی
- پنومونی باکتریایی
- پنومونی قارچی
- پنومونی انگلی
- پنومونی آسپیراسیون
علل ابتلا به پنومونی گربه
همان‌طور که گفته شد این بیماری گربه بر اثر عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. از جمله شایعترین عوامل این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- باکتری‌هایی همانند کلامیدیا و مایکوپلاسما
- ویروس‌هایی نظیر کلسی ویروس گربه‌سانان
- بیماری پریتونیت عفونی گربه‌سانان
- قارچ‌هایی مانند کریپتوکوکوس
- انگل‌های ریه
- ورود مواد خارجی یا آسپیراسیون به ریه‌ها به دلیل تهوع و استفراغ‌های مکرر، مشکلات بلع، تغذیه اجباری، تجویز نادرست داروها
- سرطان
- اختلالات متابولیکی و تغذیه‌ای
- نارسایی قلبی
علائم پنومونی در گربه‌ها
این بیماری در گربه‌ها به طور معمول با علائم زیر همراه است:
- افزایش تنفس
- سختی تنفس
- سرفه عمیق
- تب
- کاهش وزن
- کاهش اشتها
- خستگی و ضعف
- ناتوانی در انجام فعالیت‌های بدنی
- ژولیده شدن پوشش بدنی گربه
- افزایش ضربان قلب
- کبودی و آبی شدن غشاهای مخاطی
- ترشحات زرد یا سبز رنگ از بینی
علائم بیماری پنومونی در گربه با توجه به عامل اصلی ایجادکننده آن می‌تواند به شکل‌های دیگری نیز ظاهر شود؛ به طور مثال اگر بیماری پنومونی عفونی باشد علائمی همچون اسهال، استفراغ و... در گربه دیده می‌شود.
کدام نژادها بیشتر در معرض پنومونی گربه هستند؟
می‌توان گفت تمام نژادهای گربه به این بیماری حساس‌اند؛ اما گربه‌هایی با نژاد پوزه‌کوتاه مانند رگدال، هیمالین و پرشین بیشتر در معرض عفونت‌های بخش فوقانی دستگاه تنفسی قرار دارند و این مسئله باعث می‌شود بیشتر در معرض بیماری پنومونی باشند.
تشخیص بیماری پنومونی در گربه‌ها
زمانی که علائم بیماری پنومونی در گربه‌ها را مشاهده کردید باید حتماً گربه را برای تشخیص نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک در ابتدا سابقه و تاریخچه گربه را بررسی می‌کند و سپس علائم بالینی گربه را مورد بررسی قرار می‌دهد. معاینه دقیق ریه‌ها برای تشخیص صداهای تنفسی غیرطبیعی، معاینه قلب و انجام برخی آزمایش‌ها برای تشخیص نوع پنومونی لازم هستند تا درمان مناسب پیشنهاد شود.
برای تشخیص پنومونی نوع قارچی، ممکن است پزشک نیاز ببیند که از اشعه ایکس، آزمایش خون و ارزیابی نمونه‌های بافتی استفاده کند؛ زیرا پنومونی ناشی از قارچ به داروهای نوع ویروسی و باکتریایی که معمولاً آنتی‌بیوتیک هستند پاسخ نمی‌دهد. برای تشخیص بیماری پنومونی انگلی مدفوع گربه آزمایش می‌شود تا وجود کرم عامل آن تشخیص داده شود.
درمان پنومونی در گربه‌ها
نوع درمان پنومونی در گربه‌ها به عامل اصلی ایجادکننده آن باز می‌گردد. شدت بیماری و شرایط بدنی گربه می‌تواند بر روند درمان اثر بگذارد. همچنین بسیار مهم است که عامل اصلی پنومونی ویروس‌های کشنده‌ای همچون FIP نباشد.
درمان پنومونی ناشی از باکتری
اگر پنومونی گربه ناشی از باکتری‌ها باشد آنتی‌بیوتیک تجزیه می‌شود. با مصرف دوره کامل آنتی‌بیوتیک‌ها گربه می‌تواند سلامت خود را به دست آورد.
درمان پنومونی ناشی از ویروس
در این وضعیت تجویز ضد تب، سرم، اکسیژن‌تراپی، گشادکننده‌های مجاری تنفسی، مصرف اشتهاآورها و مکمل‌ها توصیه می‌شود.
درمان پنومونی ناشی از انگل
برای درمان پنومونی ناشی از انگل، ضد انگل‌های همچون آلبندازول و ایورمکتین را تجویز می‌کنند. اگر عفونت ثانویه باکتریایی وجود داشته باشد، کورتیکواستروئیدها و آنتی‌بیوتیک‌ها به مدت 2 تا ۴ هفته تجویز می‌شود.
درمان پنومونی ناشی از قارچ
برای درمان این پنومونی از داروی ضدقارچ استفاده می‌شود. پس ازبین‌رفتن علائم باید تا چند هفته مصرف این داروها ادامه داشته باشند تا بیماری به‌صورت کامل درمان شود و از شیوع آن جلوگیری گردد.
بیماری پنومونی گربه چگونه منتقل می‌شود؟
این بیماری می‌تواند با توجه به نوع خود به شکل‌های مختلفی به گربه شما سرایت کند. گربه‌ها بیشتر از طریق ظروف غذا، آب آلوده و یا عفونت‌های ثانویه درگیر پنومونی باکتریایی می‌شوند. پنومونی ویروسی نیز در اثر تماس با گربه بیمار دیگر و یا ترشحات دهان یا بینی گربه بیمار منتقل می‌گردد. در مورد پنومونی با منشأ قارچی معتقدند که استنشاق اسپور قارچ از خاک عامل این بیماری است. قارچ کریپتوکوکوس در حفره بینی کلونیزه می‌شود و در نهایت التهاب بینی و سینوس‌ها را در پی دارد. پنومونی ناشی از انگل‌ها نیز از طریق انگل‌های ریه و یا کرم‌ها ایجاد می‌شود. گربه‌ها زمانی که حیوانات آلوده به لاروهای میکروسکوپی را می‌خورند آلوده به این کرم می‌شوند. لاروهای میکروسکوپی با واردشدن به دستگاه گوارش و خروج از روده‌ها، از طریق خون وارد ریه می‌شوند و تخم‌های خود را در بافت ریه و راه‌های هوایی قرار می‌دهند. پس از بلوغ کرم‌ها آنها از نای عبور می‌کنند و دوباره توسط گربه بلعیده می‌شوند و دوباره به دستگاه گوارش راه پیدا می‌کنند.
آیا برای بیماری پنومونی واکسن وجود دارد؟
برای بیماری پنومونی گربه واکسنی وجود ندارد؛ اما با تزریق به‌موقع واکسن‌های لازم و ضروری دیگر، کمک می‌شود که سیستم ایمنی بدن گربه تقویت شود و او بتواند در مواجهه با باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها و قارچ‌ها مقاومت خوبی داشته باشد و کمتر به این بیماری دچار شود.
کلام پایانی
بیماری پنومونی گربه که با نام سینه‌پهلو یا ذات‌الریه نیز شناخته می‌شود یک بیماری شایع تنفسی در گربه‌ها است. بر اثر این بیماری، التهاب در ریه‌ها و راه‌های هوایی تنفسی رخ می‌دهد و گربه با مشکلات تنفسی و کمبود اکسیژن در خون مواجه می‌شود. این بیماری بر اثر ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها گربه را مبتلا می‌کند.
از جمله علائم اصلی این بیماری می‌توان به سرفه‌های عمیق، افزایش تنفس، سختی تنفس، کاهش وزن و اشتها و... اشاره کرد. درمان این بیماری بسیار به نوع آن ارتباط دارد. به همین دلیل دامپزشک در ابتدا باید به تشخیص نوع پنومونی بپردازد تا بتواند داروهای متناسب با نوع بیماری را تجویز کند. گربه باید در طول درمان علاوه بر مصرف داروها، آب زیادی بنوشد، فعالیت کمتری داشته باشد و از یک رژیم غذایی حاوی پروتئین بالا استفاده کند. همچنین بسیار مهم است پیشرفت درمان توسط دامپزشک با استفاده از عکس‌برداری و آزمایش خون مورد بررسی قرار گیرد.
منابع :
