بیماری دیابت در سگ‌ها بسیار شایع است. این بیماری بر اثر کاهش انسولین در بدن به دلیل کاهش تولید آن و یا عدم پاسخ بدن به انسولین به وجود می‌آید. عوامل بسیاری می‌توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند. جنسیت، وزن، ژنتیک و... از جمله این عوامل هستند. سگ مبتلا به دیابت علائمی همچون تشنگی بسیار زیاد، افزایش دفع ادرار، اختلال در بینایی و بسیاری موارد دیگر را تجربه می‌کند. ازآنجا که این بیماری می‌تواند در صورت عدم درمان به اندام‌های داخلی سگ‌ها آسیب برساند باید هرچه سریع‌تر برای درمان آن اقدام کرد. اگر سگی را به سرپرستی پذیرفته‌اید با مقاله امروز همراه شوید تا با دیابت در سگ‌ها و راه‌های پیشگیری از آن آشنا شوید و در صورت مشاهده علائم هر چه سریع‌تر برای درمان اقدام نمایید.
دیابت در سگ‌ها
بیماری دیابت در سگ‌ها یکی از اختلالات رایج است که در اثر آن بدن قادر به تولید کافی انسولین نمی‌باشد و یا نمی‌تواند پاسخ درستی به انسولین بدهد. این بیماری سگ به دو نوع دیابت وابسته به انسولین و دیابت مقاوم به انسولین تقسیم می‌شود. ممکن است برخی از سگ‌ها به هر دو نوع این بیماری‌ها مبتلا شوند هرچند دیابت نوع دوم در سگ‌های مسن رایج‌تر است.
میزان گلوکز در یک سگ سالم باید بین 7۵ تا 120 میلی‌گرم در دسی لیتر خون باشد. زمانی که میزان گلوکز از این میزان فراتر رود سگ به قند خون بالا و یا «هایپرگلاسیمی» مبتلا شده است. باید دانست که با یک‌بار مشاهده این مسئله نمی‌توان به شکل قطعی گفت که سگ دچار دیابت است؛ زیرا بسیاری مواقع این افزایش قند خون موقتی است و ممکن است به دلایلی همچون استرس، رژیم ناسالم و مصرف برخی داروها باشد.
درمان بیماری دیابت در سگ‌ها بسیار اهمیت دارد؛ زیرا عدم درمان می‌تواند باعث آسیب به ارگان‌های داخلی بدن همچون چشم‌ها، کلیه، عروق خونی، قلب و سیستم عصبی شود.
این بیماری در سگ‌ها قابل‌کنترل است و سگ‌های بسیاری با وجود ابتلا به این بیماری سال‌های طولانی زندگی می‌کنند. هر چند باید دانست این بیماری نیازمند مراقبت‌های بسیار است.
علائم دیابت در سگ‌ها
نشانه‌های دیابت در سگ‌ها بسیار متفاوت است. سگ‌ها در بین سنین ۶ تا 9 سالگی بیشتر در معرض دیابت هستند. از شایع‌ترین علائم دیابت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تشنگی بیش از حد
یکی از اولین نشانه‌های ابتلا به دیابت در سگ‌ها، تشنگی بیش از حد آنها و افزایش مصرف آب است. اگر می‌بینید سگ شما ولع خاصی به نوشیدن آب دارد و مدام ظرف آب خالی می‌شود باید احتمال دیابت را بدهید؛ زیرا دیابت باعث خشک‌شدن دهان و احساس تشنگی می‌شود.
افزایش دفع ادرار
از دیگر علائم مهم این بیماری ادرار مکرر حیوان است. بسیاری مواقع سگ ممکن است در جایی که نباید، مجبور به ادرار شود. این مسئله ناشی از نوشیدن آب بسیار در طول روز است.
افزایش اشتها
سگ مبتلا به دیابت به دلیل اینکه سلول‌های بدنش گلوکز کافی تولید مصرف نمی‌کنند تمایل بیشتری به مصرف غذا دارد. این مسئله می‌تواند باعث افزایش وزن شود.
کاهش وزن
سگ مبتلا به دیابت به دلیل افزایش متابولیسم بدن ممکن است دچار کاهش وزن ناگهانی می‌شود.
کمبود انرژی
ضعف، خستگی، احساس خواب‌آلودگی و نیاز به استراحت بیشتر در سگ‌های مبتلا به دیابت بسیار دیده می‌شود.
بروز برخی بیماری‌ها
برخی مشکلات در بدن نیز می‌توانند نشان‌دهنده دیابت باشند:
- عفونت دستگاه ادراری و بروز مشکلات کلیوی
- طولانی‌شدن روند ترمیم زخم‌های کوچک بدن
- کاهش بینایی به دلیل ابتلا به آب‌مروارید
- کوری ناگهانی
علل ایجاد دیابت در سگ‌ها
دیابت ممکن است به دلایل مختلفی در این حیوانات دوست‌داشتنی ایجاد شود که در ادامه با آنها آشنا می‌شوید:
ژنتیک
ژنتیک نقش مهمی در ابتلا به دیابت در سگ‌ها دارد. به همین دلیل برخی از نژادها بیشتر در معرض ابتلا به دیابت هستند.
افزایش سن
سگ‌ها در سنین بالاتر و در محدوده 7 تا 9 سال بیشتر در معرض ابتلا به دیابت قرار دارند.
جنسیت
سگ‌های ماده نسبت به سگ‌های نر، به دلیل تغییرات هورمونی بیشتر در معرض ابتلا به دیابت هستند.
افزایش سطح هورمون
بسیاری مواقع افزایش هورمون‌هایی مانند پروژسترون، کورتیزول و هورمون رشد می‌توانند باعث عدم تحمل گلوکز شوند. دیابت بارداری یکی از انواع دیابت است که ارتباط مستقیم با هورمون‌ها دارد.
بیماری پانکراتیت
این بیماری که التهاب پانکراس نیز نام دارد باعث نابودی سلول‌های مولد انسولین می‌شود. در این حالت بدن دیگر نمی‌تواند قند خون کافی دریافت کند و دچار این بیماری می‌شود.
هایپرآدرنوکورتیزیسم
بر اثر این بیماری در غده هیپوفیز یک تومور به وجود می‌آید و یا غده هیپوفیز بزرگ‌تر می‌شود. در نتیجه آن کورتیزول خون بیشتر شده و متابولیسم بدن دچار مشکل می‌گردد.
بیماری کوشینگ سگ
این بیماری نیز باعث اختلال در غدد درون‌ریز می‌شود. این مسئله کورتیزول را در بدن افزایش می‌دهد و تنظیم سطح دیابت را مشکل می‌کند.
جدای از موارد فوق می‌توان به علل زیر نیز اشاره کرد:
- مصرف برخی از داروها
- مصرف غذاهایی با قند بالا
- چاقی
- عفونت‌های دندان، کلیه و مجاری ادراری
- استرس، هیجان و تحرک بسیار
راه‌های تشخیص بیماری دیابت در سگ‌ها
همان‌طور که گفته شد تشخیص دیابت و درمان آن بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین با مشاهده علائم هر چه سریع‌تر سگ را نزد دامپزشک ببرید. دامپزشک با استفاده از روش‌های زیر می‌تواند به تشخیص این بیماری در سگ بپردازد:
- معاینه فیزیکی و بررسی علائم دیابت در سگ‌ها
- آزمایش خون (CBC)
- تجزیه‌وتحلیل ادرار
علاوه بر موارد فوق ممکن است پزشک از روش‌های زیر نیز برای تشخیص دیابت استفاده کند:
- آزمایش تیروئید
- آزمایش کوشینگ سگ
- آزمایش بیوشیمایی خون
- رادیوگرافی برای بررسی عوارض جانبی مشکلاتی نظیر سنگ کلیه یا مثانه، سیستیت و پانکراتیت
- سونوگرافی شکم برای بررسی عوارض جانبی همچون پانکراتیت و هپاتوپاتی
راه‌های درمان دیابت سگ
پس از این که پزشک تشخیص دهد سگ شما به دیابت مبتلا است برای درمان راه‌های زیر پیشنهاد می‌شود:
بررسی میزان قند خون در بازه‌های زمانی مشخص
بسیار مهم است که در روند درمان، قند خون حیوان را به شکل منظم بررسی کنید. توصیه می‌شود این کار هر چهار ساعت یک‌بار در روز انجام شود و روند تغییرات میزان قند خون ثبت گردد.
داشتن رژیم غذایی مناسب
رژیم نقش مهمی در کنترل دیابت در سگ‌ها دارد. برای داشتن یک رژیم مناسب بهتر است با دامپزشک سگ مشورت کنید. به‌صورت کلی بهترین رژیم برای سگ‌های مبتلا به دیابت مصرف غذاهایی با پروتئین و فیبر بالا و میزان کربوهیدرات کم است. برای میان‌وعده و حتی وعده‌های اصلی شما می‌توانید مصرف سبزی‌ها و میوه‌ها را در اولویت قرار دهید. استفاده از سبزیجاتی مانند کلم‌بروکلی و کلم توصیه می‌شود؛ زیرا فیبر زیادی دارند و می‌توانند نقش مهمی در کنترل میزان قند خون ایفا کنند.
استفاده از غذاهای مخصوص سگ‌های دیابتی
امروزه در بازار غذاهای سگ، غذاهایی مختص سگ‌های دیابتی نیز وجود دارد. این غذاها به شکل خشک و مرطوب هستند و در آنها نیازهای بدن سگ‌های دیابتی در نظر گرفته شده است؛ بنابراین شما می‌توانید با نظر دامپزشک از غذاهای آماده مخصوص سگ‌های دیابتی نیز استفاده کنید.
داشتن فعالیت منظم و بدنی
سگ‌های مبتلا به دیابت باید فعالیت‌های سبک منظمی در طول روز داشته باشند. فعالیت می‌تواند باعث کاهش استرس در سگ شود و به‌این‌ترتیب نقش مهمی در کنترل دیابت داشته باشد.
تزریق انسولین
سگ‌های مبتلا به دیابت باید به شکل روزانه انسولین دریافت کنند. انسولین در زیر پوست سگ‌ها تزریق می‌شود و میزان آن توسط دامپزشک تعیین می‌گردد.
درمان اورژانسی
ممکن است در مواقعی که وضعیت سگ شما بسیار حاد است، سگ در بیمارستان بستری شود و داروهایی مانند داروهای ضدالتهاب، مسکن، آنتی‌بیوتیک و یا سرم به او تزریق گردد.
راه‌های پیشگیری از بروز دیابت در سگ‌ها
شاید بتوان گفت که دیابت در سگ‌ها همیشه قابل پیشگیری نیست؛ اما شما با انجام کارهایی می‌توانید شرایط را به‌گونه‌ای مدیریت کنید تا سگ کمتر در معرض این بیماری قرار داشته باشد:
چکاپ منظم
اگر سگ شما به بیماری خاصی همچون پانکراتیت مبتلا است احتمال بیشتری دارد تا به دیابت مبتلا شود. به همین دلیل شما باید چکاپ‌های منظم و آزمایش خون را در برنامه او قرار دهید. همچنین علائم سگ را در نظر داشته باشید تا در صورت مشاهده علائم دیابت سریع برای درمان اقدام کنید.
عقیم کردن سگ
سگ‌های ماده بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. این مسئله می‌تواند به دلیل نوسانات هورمونی مانند افزایش پروژسترون در بدن آنها به وجود آید. به همین دلیل شما باید با عقیم کردن حیوان درصد احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهید.
فعالیت بدنی
داشتن تمرینات بدنی نقش مهمی در پیشگیری از دیابت، کاهش وزن و مدیریت قند خون دارد. سگ در طول روز به فعالیت نیاز دارد تا کالری دریافتی خود را بسوزاند. به همین دلیل باید به‌صورت روزانه او را به پیاده‌روی ببرید.
مصرف غذاهای باکیفیت
نقش غذا نیز در پیشگیری از دیابت بسیار مهم است. در غذای سگ شما باید میزان پروتئین بالا باشد تا سطح قند خون پایدارتر شود. بدیهی است مصرف غذاهایی با کربوهیدرات بیشتر می‌تواند قند خون را افزایش دهد.
مصرف به‌اندازه غذا
کنترل وزن می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از دیابت داشته باشد. میزان مصرف غذا در هر سگ متفاوت است. این میزان البته به اندازه و سطح فعالیت سگ‌ها نیز مرتبط است؛ بنابراین باید میزان کالری موردنیاز سگ را با توجه به نظر دامپزشک تعیین کنید و به همان اندازه به حیوان خانگی خود غذای سگ دهید.
استفاده از میوه و سبزیجات تازه
میوه و سبزی‌های تازه نه‌تنها بسیار مقوی هستند؛ بلکه کالری زیادی وارد بدن سگ نمی‌کنند و از طرفی قند طبیعی در آنها باعث افزایش قند خون نمی‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود سبزی‌ها پخته‌ای مانند کلم‌بروکلی، کلم و مواد غذایی پر فیبر را در رژیم غذایی آنها بگنجانید. همچنین بهتر است در مورد مصرف هر ماده غذایی با دامپزشک سگ مشورت کنید.
کلام پایانی
برای نگهداری از سگ‌ها لازم است اطلاعات کامل و کافی در مورد نیازهای جسمی و روحی سگ و همچنین بیماری‌های این حیوانات دوست‌داشتنی داشته باشید. دیابت در سگ‌ها یکی از بیماری‌های رایج است که می‌تواند مشکلات زیادی را در بدن آنها به وجود آورد. علائم این بیماری می‌تواند افزایش تشنگی، ادرار زیاد، خستگی بیش از حد و موارد این چنینی باشد. آشنایی با علائم بیماری دیابت در سگ‌ها بسیار مهم است تا شما هر چه سریع‌تر این بیماری را تشخیص دهید و سپس با مراجعه به دامپزشک برای درمان اقدام نمایید.
درمان دیابت به شکل‌های مختلفی انجام می‌شود. از آن جمله می‌توان به تزریق انسولین، داشتن یک رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی و... اشاره کرد. برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نیز روش‌هایی همچون عقیم کردن سگ، داشتن یک رژیم متعادل، داشتن فعالیت بدنی و... پیشنهاد می‌شود. بیماری دیابت در سگ‌ها قابل‌کنترل است و شما می‌توانید با رعایت نکات بسیار مهم درمان، این حیوان دوست‌داشتنی را برای مدت زمانی طولانی‌تری در کنار خود داشته باشید.
منابع :
