واکسیناسیون در حیوانات از مسائل مهم و ضروری است که حتماً باید به آن توجه کرد. واکسیناسیون در مراحل مختلف انجام می‌شود و حتی فراموش کردن یکی از مراحل ممکن است خطرساز باشد. اگر سگی را به سرپرستی قبول کرده‌اید که شناسنامه ندارد و یا نمی‌دانید وضعیت واکسیناسیونش چگونه است بهتر است در اولین فرصت او را پیش دامپزشک برده و اولین سری واکسیناسیون را برایش انجام دهید. به این نکته توجه کنید که بعد از سه تا چهار هفته باید این واکسن‌ها مجداً تکرار شوند.
واکسن های هسته
واکسن هسته برای تمامی حیوانات وجود دارد و فقط با توجه به نوع حیوان نوع واکسن هم تفاوت می‌کند. منظور از واکسن‌های هسته، نوعی از واکسن‌هاست که حتماً باید در زمان مشخص خود تزریق شوند و اجباری هستند؛ عدم تزریق واکسن‌های هسته ممکن است مشکلاتی برای حیوان شما به وجود بیاورد.
واکسن‌های هسته برای سگها عبارتند از هپاتیت، پاراانفلوانزا، دیستمپر، واکسن هاری سگ و پاروویروس که تزریق آنها را باید از بین شش تا هشت ماهگی شروع کرد. چهار واکسن هسته به جز هاری باید در ماه‌های نه تا یازده و همین‌طور دوازده تا شانزده تکرار شوند. البته زمان این تزریق‌ها در برخی از نژادها متفاوت است و به تعداد دفعات بیش‌تر تزریق باید انجام شود. البته معمولاً تا یک سال بعد نیاز به واکسیناسیون نیست و در سال بعدی دوباره باید تکرار شوند.
دلیل این که شروع واکسیناسیون از شش ماهگی به بعد انجام می‌شود این است که توله سگها از شیر مادر تغذیه می‌کنند و شیر مادر حاوی یک‌سری از آنتی‌بادی‌ها است که توله را در برابر بیماری‌ها ایمن نگاه می‌دارد.
درمیان واکسن‌های هسته، واکسن هاری از اهمیت بالاتری برخوردار است و برخلاف باقی واکسن‌ها باید به‌صورت مادام‌العمر به سگ تزریق شود. هاری جزو بیماری‌های خطرناک و کشنده بوده که در میان سگها رایج است و تزریق واکسن آن هم از حساسیت بالاتری برخوردار است. معمولاً واکسن هاری یک بار در سال تزریق می‌شود البته زمان و تعداد دفعات تکرار آن به شرایط آب و هوایی وابسته است. هاری یکی از بیماری‌های مشترک میان انسان و سگ است که بسیار هم خطرناک و کشنده است. در آمارهای اعلام شده حدود نود و نه درصد از انسان‌هایی که به هاری مبتلا شده‌اند دارای سگهای خانگی بوده‌اند. پس برای جلوگیری از آمار مرگ و میر و ابتلا به بیماری هم برای انسان و هم برای سگها تزریق واکسن هاری الزامی است.
بایدها و نبایدهای قبل از واکسیناسیون
قبل و بعد از انجام واکسن‌های هسته یا اصلی سگ خود را به محیط بیرون نبرید تا با سگهای دیگر در ارتباط نباشد تا در معرض هرگونه بیماری و آلودگی قرار نگیرد.
به‌طورکلی انجام واکسیناسیون عوارضی دارد که از جمله‌ی آن می‌توان به تب و لرز، بی‌حالی و خستگی، ضعف، شوک، بی‌اشتهایی، اسهال و استفراغ، عرق کردن پدهای دست و پا، نفس نفس زدن، درد یا تورم در ناحیه‌ی واکسیناسیون و حتی در برخی موارد به مرگ منجر شود. عوارض پس از واکسیناسیون معمولاً کوتاه و زودگذر هستند و پس از چند روز علائم رفع می‌شوند اما اگر مدت زیادی طول بکشند و شدیدتر شوند باید حتماً پیگیری شده و حیوان را نزد دامپزشک ببرید.
در کل در زمان‌های قبل و بعد از واکسیناسیون باید خیلی حواس‌تان به سگ‌تان باشد و مراقب باشید که آسیبی به او نرسد. بیش‌ترین چیزی که حیوانات خانگی‌تان از شما می‌خواهند، توجه و محبت شماست مخصوصاً سگها که حیواناتی بسیار احساساتی و حساس هستند و اگر محبت نبینند احساسات‌شان جریحه‌دار خواهد شد.
واکسن های غیراصلی
به جز واکسن‌های اصلی یک‌سری از واکسن‌ها هم هستند که اختیاری‌اند و تزریق آنها به صاحب حیوان و یا نظر دامپزشک وابسته است. البته این واکسن‌ها سلیقه‌ای نیستند و به نوع اقلیم، آب و هوا و شرایط زندگی آن حیوان بستگی دارد و باید بنابر این فاکتورها واکسیناسیون انجام شود. واکسن‌های غیراصلی و غیرضروری عبارتند از لپتوسپیروز، کنل کاف، لایم، Corona Virus و Canine Parainfluenza.
واکسیناسیون در سگ های باردار
واکسیناسیون در دوران بارداری برای هیچ حیوانی توصیه نمی‌شود اما برای هر قدمی که می‌خواهید برای حیوان خانگی‌تان بردارید باید حتماً با پزشکش مشورت کنید مخصوصاً اگر باردار هم باشد. تنها واکسنی که در دوران بارداری از سوی پزشکان توصیه می‌شود واکسن هاری است آن هم در نیمه‌ی دوم بارداری که کاملاً زیر نظر دامپزشک باید تزریق شده و پس از آن هم مراقبت‌های ویژه‌ی بارداری انجام شود.
و در آخر
شرایط واکسیناسیون برای توله سگها و سگهای بالغ متفاوت است و باید برحسب تشخیص دامپزشک باشد. برنامه‌ی واکسیناسیون برای توله سگها باید منظم باشد چرا که این کوچولوهای دوست‌داشتنی از ایمنی بدن پایین‌تری برخوردارند و به‌راحتی ممکن است دچار بیماری و مشکل شوند. از همه مهم‌تر این نکته است که وقتی یک حیوان را به سرپرستی قبول می‌کنید باید مسئولیت صددرصد او را برعهده بگیرید و مانند فرزندتان با او رفتار کنید. حیوانات زبانی برای صحبت کردن ندارند و ناراحتی و مشکل خود را تنها از طریق اصوات و رفتارها نشان می‌دهند پس باید به خوبی حواس‌تان به رفتارهای حیوان خانگی‌تان و همین‌طور عادات رفتاری‌اش باشد. در دوران پس از واکسیناسیون می‌توانید برای دلجویی و رسیدگی به سگ‌تان از تشویقی‌های موردعلاقه‌اش در اختیارش قرار دهید.
