گربه ها به طور غریزی برای دفع در خاک چاله ای حفر می کنند و هم ادرار و هم مدفوع خود را داخل خاک انجام میدهند. اما گاه دیده می شود گربه ای خارج از ظرف خاک ادرار کرده است و این موضوع علاوه بر اینکه در محیط منزل برای اعضای خانواده ناخوشایند است، باید بررسی گردد و علت آن کشف شود.
در حالی که ادرار کردن گربه در خانه ناراحت کننده است، گربه‌ها وقتی خارج از جعبه می‌روند دستشویی می‌کنند؛ به طور طبیعی این کار را انجام میدهند. گربه‌ها صرفاً به گونه‌ای رفتار می‌کنند که نیازهایشان را در آن زمان برطرف کند. دلایل متعددی وجود دارند که چرا یک گربه ممکن است بیرون از ظرف خاک ادرار کند، از جمله: مشکلات سلامتی، اضطراب یا قلدری نسبت به دیگر حیوانات خانگی در خانه، که باید به آنها رسیدگی شود. باید بررسی کنید که برای جلوگیری از ادرار گربه در خارج از ظرف خاک چه کاری باید انجام دهید. در این مقاله به راههای عدم دستشویی کردن گربه بیرون از ظرف خاک اشاره می‌کنیم.
با دامپزشک خود مشورت کنید
اگر گربه شما شروع به ادرار کردن خارج از ظرف خاک کرده است؛ مهم‌ترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که با دامپزشک خود قرار ملاقات بگذارید. عفونت دستگاه ادراری، پرکاری تیروئید، سیستیت ایدیوپاتیک گربه سانان (FIC)، کریستال‌ها یا سنگ‌های مثانه، آرتریت، دیابت و بیماری کلیوی تنها برخی از مشکلات رایج سلامتی هستند که می‌توانند باعث شوند گربه‌ها در خارج از ظرف خاک خود ادرار کنند.
دامپزشک از شما سوالاتی در مورد این موضوع می‌پرسد و زمانی که شروع شد، معاینه فیزیکی، آزمایش ادرار و شاید برخی آزمایش‌های تشخیصی دیگر را برای تعیین اینکه آیا مشکل پزشکی وجود دارد انجام میدهد. دامپزشک آنلاین میتواند به شما کمک کند تا مسائل محیطی یا رفتاری که ممکن است در این امر نقش داشته باشند را حل کنید.
عللی که ممکن است سبب شوند گربه ای خارج از ظرف مخصوص خاک به دفع بپردازد می تواند دلایل پاتولوژیک (مرتبط با بیماری گربه)، رفتاری یا محیطی داشته باشد.
عوامل محیطی
- کوچک بودن ظرف خاک:
شما برای خرید ظرف خاک گربه لازم است جثه بزرگسالی گربه خود را در نظر بگیرید و متناسب با جثه ای که احتمالا پس از بلوغ کسب خواهد کرد ظرف خاک مناسب را برای او تهیه کنید. البته این موضوع بسیار مهم است که بدانید بچه گربه ها نیاز به ظرف خاک کم ارتفاع دارند تا به راحتی بتوانند به آن رفت و آمد کنند.
- مملو شدن خاک از ادرار و مدفوع
گربه ها در محیط خارج از خانه برای دفع به منابع نا محدود خاک دسترسی دارند و در هر زمان می توانند به خاک تمیز و فاقد مدفوع و ادرار دسترسی پیدا کنند اما در محیط منزل لازم است شما به طور مداوم خاک را عاری از فضولات نگه دارید تا گربه برای دفع در خاک احساس خوشایندی داشته باشد.
همچنین خوب است در بهترین حالت هفته ای یکبار ظرف خاک را با آب داغ وکمی صابون بشویید ودر صورتی که خاک همچنان قابل مصرف است با قرار دادن آن در محیط بازمثل تراس، حیاط یا پشت بام اجازه دهید تا آفتاب به خاک بتابد و بوی نامطلوب از آن دور شود و یا در ایده آل ترین حالت کل خاک را تعویض نمایید.
- کم بودن تعداد ظروف خاک در منزل
همیشه به عنوان یک قانون کلی در نظر داشته باشید که تعداد ظروف خاک در منزل باید از فرمول زیر پیروی نماید:
تعداد ظروف خاک = تعداد گربه + 1
این بدان معناست که شما باید همیشه یک ظرف خاک بیشتر از تعداد گربه هایتان داشته باشید.
- کم بودن ارتفاع و حجم خاک داخل ظرف خاک
گربه ها علاقمند هستند در خاکی با عمق مناسب مدفوع کنند این ارتفاع می بایست کافی باشد و در صورتی که ستون خاک کم ارتفاع باشد گربه ممکن است نسبت به دفع در آن احساس خوشایندی نخواهد داشت و احتمال دارد خارج از ظرف خاک نیز به دفع بپردازد
- عطری بودن خاک:
اگرچه از دید ما خاکی که دارای اسانس عطری باشد بهتر به نظر میرسد، برای گربه ها ممکن است این عطر ناخوشایند باشد و تمایل به دفع در چنین خاکی نداشته باشند.
- ظرف خاک مسقف یا غیر مسقف:
برخی گربه ها نسبت به مسقف بودن ظرف خاک حساس هستند و با قرارگیری در فضای بسته برای دفع احساس عدم امنیت می کنند و یا از اینکه بوی مواد دفعی در فضای بسته توالت میپیچد احساس بدی پیدا می کنند.
- قرار گرفتن ظرف خاک در مکانی نامناسب:
می بایست ظرف خاک را در محلی آرام و فاقد رفت و آمدهای مکرر قرار دهید، همچنین بهتر است در نزدیکی پنجره ، تلوزیون، ضبط صوت، ماشین لباسشویی و هر وسیله دیگری که مولد اصوات ناگهانی و بلند باشد قرار نگیرد تا گربه بتواند در هنگام دفع آرامش کافی داشته باشد.
بیماری ها
در صورتی که گربه شما به مشکلات مجاری ادراری مبتلا باشد نیز ممکن است در مکان نامناسب ادرار نماید. در این حالت معمولا محل دفع در نزدیکی ظرف خاک و یا در محل استراحت گربه تان است و نشان دهنده این است که گربه شما دچار تکرر در ادرار، سوزش، درد یا ناراحتی در دستگاه ادراری می باشد.
در این حالت لازم است نحوه ادرار کردن او در ظرف خاک را بررسی نمایید و در صورتی که یکی از موارد زیر را مشاهده نمودید به دامپزشک مراجعه نمایید:
- قوز کردن و تلاش بیش از حد برای دفع ادرار
- دفع قطره قطره ادرار
- کاهش یا افزایش بیش از حد مقدار دفع
- بیش از حد نوشیدن آب
- وجود خون در ادرار
- میو میو کردن یا خر خر کردن بیش از حد حین دفع
- مراجعات مکرر به ظرف خاک و عدم دفع
به طور کلی اگر شما سرپرست یک گربه پرشین هستید لازم است در سنین زیر یکسال حتما جهت بررسی سلامت دستگاه ادراری او را مورد چکاپ رادیولوژی و سونوگرافی قرار دهید تا کلیه ها به منظورغربالگری کیست مورد بررسی کامل قرار گیرند و در صورت وجود رسوبات و سنگ در مجاری ادراری درمان به موقع صورت گیرد.
همچنین در گربه های موبلند گاهاً دیده می شود که مدفوع خارج از ظرف خاک و در فاصله کمی با آن دیده می شود. مطمئن شوید که موهای اطراف مقعد را به خوبی کوتاه کرده اید زیرا به طور معمول مدفوع با چسبیدن به موهای اطراف مقعد به خارج از ظرف خاک کشیده می شوند.
در ادامه به بیماری مربوط به این مشکل اشاره می‌کنیم:
سیستیت ایدیوپاتیک گربه سانان (FIC)
سیستیت ایدیوپاتیک گربه سانان یکی از شایع‌ترین مشکلات ادراری گربه‌های جوان و سالم است. در حالی که علت دقیق این بیماری مشخص نیست؛ تئوری‌های متعددی وجود دارند که شامل محرک‌های استرس، چاقی، پوشش معیوب مثانه و مشکلات ژنتیکی هستند. از آن‌جایی که FIC یک بیماری غیرعفونی، مزمن و التهابی مثانه است، یک دور آنتی بیوتیک این مشکل را درمان نمی‌کند. درعوض، مدیریت استرس گربه، یک غذای درمانی، آرام بخش، مکمل‌های تسکین دهنده و فرومون‌ها و محصولات ضدالتهابی بسیار مؤثر خواهند بود؛ اما شعله ور شدن بیماری اغلب رخ میدهد.
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
عفونت ادراری در گربه‌های مسن شایع‌تر است و ناشی از عفونت باکتریایی است. یک عفونت ادراری ساده را می‌توان با درمان آنتی بیوتیکی از بین برد.
دیابت گربه
دیابت میتواند هر گربه‌ای را درگیر کند، اما احتمال بروز آن در گربه‌سانان میانسال و دارای اضافه وزن بیشتر است. سطوح بالای گلوکز باعث تشنگی و ادرار بیش از حد می‌شوند و دیابت کنترل نشده میتواند باعث شود گربه شما در خارج از ظرف خاک ادرار کند.
بیماری کلیوی
بیماری کلیوی میتواند گربه‌های میانسال را تحت تاثیر قرار دهد، اما در سنین بالاتر شایع‌تر میشود. با کاهش عملکرد کلیه، گربه‌ها دیگر نمی‌توانند ادرار را غلیظ کنند و سموم و مواد زائد متابولیک موجود در خون را فیلتر نمی‌کنند. این مسائل منجر به تشنگی و ادرار مفرط و دفع نامناسب احتمالی میشود.
هنگامی که گربه شما شروع به ادرار کردن در خارج از ظرف خاک میکند؛ یک معاینه فیزیکی کامل و آزمایش‌های تشخیصی باید در بالای لیست گزینه‌های مدیریتی شما باشند.
کثیفی را به طور کامل پاک کنید
چه دامپزشک شما تشخیص دهد که مشکل پزشکی است یا رفتاری، مطمئن شوید که تمام مناطقی که گربه شما خارج از ظرف خاک ادرار کرده است را کاملا تمیز کنید. شما باید مطمئن باشید که بو را از بین برده‌اید. شما می‌توانید به سادگی از حس بویایی خود برای شناسایی تمام مناطق مشکل‌دار در منزل استفاده کنید. اگر با ادرار تازه سر و کار دارید، ابتدا تا حد امکان با دستمال کاغذی یا پارچه‌ای آن را پاک کنید. در مرحله بعد، بهترین روش تمیز کردن را بر اساس آنچه کثیف شده است انتخاب کنید که به شرح زیر است:
- ملافه، لباس، حوله و غیره: می‌توانید این موارد را در ماشین لباسشویی با آب سرد بشوئید و سپس آنها را بیرون آویزان نمایید تا خشک شوند.
- کف و سایر سطوح سخت: با محلول تمیزکننده عمومی خانگی یا پاک کننده لکه و بو حیوانات خانگی کاملاً آن را تمیز کنید.
- فرش‌ها، تشک‌ها و اثاثه یا لوازم داخلی: بهتر است این مواد را با پاک کننده‌های آنزیمی یا باکتریایی مانند پاک کننده لکه‌های و بوی گربه تمیز کنید، اما حتماً دستورالعمل‌های سازنده را دنبال کنید تا اثربخشی را به حداکثر برسانید.
به مسائل قلمرو گربه خود رسیدگی کنید
گربه‌ها گاهی با ادرار کردن قلمرو خود را مشخص می‌کنند. وقتی گربه‌ها ادرار می‌کنند؛ معمولاً در مقابل یک سطح عمودی می‌ایستند و مقدار نسبتاً کمی ادرار را روی آن می‌پاشند. بنابراین اگر مقداری ادرار روی دیوار پیدا کردید، احتمالاً گربه‌تان به دنبال تعیین قلمرواش است. گربه‌های نر سالم بدنام‌ترین متخلفین برای اسپری هستند. گربه‌ها باید قبل از بلوغ یعنی حدود پنج یا شش ماهگی، عقیم شوند. دامپزشک شما میتواند به تعیین زمان عقیم شدن گربه کمک کند.
اگر گربه عقیم شده شما در حال ادرار کردن است، باید در قلمرو خودش احساس امنیت بیشتری کند. در یک خانواده چند گربه‌ای، ممکن است فراهم کردن محل زندگی جداگانه برای هر گربه کمک کند. اگر این امکان پذیر نیست، سعی کنید چند درخت گربه بلند بگیرید و مکان‌های مخفی و راههای فرار سرپوشیده ایجاد کنید تا گربه‌ها بتوانند به راحتی از یکدیگر دوری کنند.
گاهی اوقات مسئله قلمرو به دلیل وجود گربه‌های بدون سرپرست در همسایگی شما اتفاق می افتند. اگر گربه شما فقط در داخل خانه است، اما دیدن گربه‌های بیرونی از پنجره برای ایجاد مشکل کافی است. محصولات تسکین دهنده اضطراب در بازار وجود دارند. اگر همه چیز جواب نداد؛ دامپزشک شما میتواند یک داروی ضد اضطراب مانند فلوکستین تجویز کند.
این یک تظاهر عادی رفتاری در گربه ها طی دوره بلوغ و تولید مثل است که به صورت اسپری کردن ادرار به سطوح عمودی مانند دیوار، پرده ، مبل و ستون و ... می باشد. اگرچه چنین رفتاری بیشتر در گربه های نر غیر عقیم قابل مشاهده است، گربه های ماده عقیم نشده نیز در طی دوره فحلی (همان دوره تولید مثلی) چنین کاری را برای علامت گذاری محیط و نشان دادن آمادگی تولید مثلی خود به سایر گربه ها، انجام خواهند داد.
علاوه بر ادرار کردن در محیط، مدفوع کردن روی سطوح قابل دسترس یکی دیگر از تظاهرات علامت گذاری است که گربه ها خصوصا گربه های نر در صورتی که در کنار تعداد زیادی گربه نر دیگر زندگی کنند برای نشان دادن قدرت و غلبه خود بر دیگران انجام خواهند داد.
لازم به ذکر است چنین رفتارهایی در مورد گربه هایی که در میان تعداد بیشتری گربه زندگی می کنند بیشتر دیده می شود اما این بدان معنا نیست که درمیان گربه هایی که به تنهایی در منزل نگهداری می شوند دیده نخواهد شد. همچنین بروز چنین رفتاری در صورت عقیم سازی به موقع رفع خواهد شد اما در صورتی که مدت زیادی از بلوغ گذشته باشد ممکن است این خصیصه رفتاری به صورت عادتی نامطلوب در فرایند تربیت گربه شما شکل بگیرد که با عقیم سازی نیز همچنان شاهد انجام آن باشید.
علامت گذاری تعلقات:
گربه ها ممکن است در صورت علاقه به یک شي و یا حتی یک فرد مقداری از ادرار خود را به آن بپاشند. این رفتار همانند رفتار قبل به منظور نشانه گذاری آن چیزهایی به کار می رود که بخشی از قلمرو آنها محسوب می شود و تظاهرات آن در گربه های غیر عقیم بیشتر است.
تعارض بین گربه‌های خود را کاهش دهید
درگیری بین چندین گربه یا معرفی یک گربه جدید ممکن است باعث ادرار نامناسب شود. اگر گربه‌های شما در داخل یا نزدیک ظرف خاک با هم درگیر شدند، ممکن است ترجیح دهند از ظرف خاک پرهیز کنند. گربه‌های خود را برای مدتی از هم جدا کنید تا تنش‌ها از بین بروند و سپس سعی کنید به تدریج آنها را دوباره به هم معرفی کنید.
یک گربه ممکن است با ادرار کردن از ظرف خاک خود محافظت کند. مطمئن شوید که چندین ظرف خاک در سرتاسر خانه خود دارید تا یک گربه نتواند از دسترسی هم‌زمان به همه ظرف خاک‌ها جلوگیری کند. همچنین یک ظرف خاک بدون سرپوش را در نظر بگیرید تا گربه شما همیشه از محیط اطراف خود آگاه باشد. این ظرف خاک به حیوان کمک میکند احساس امنیت و اضطراب کمتری داشته باشند.
ظرف‌های خاک بیشتری خریداری کنید
اگر تشخیص داده‌اید که گربه شما برای تعیین قلمرو، به طور نامناسب ادرار میکند، وقت آن است که به ظرف خاک خود نگاهی دقیق بیندازید. اول اینکه چند تا ظرف خاک دارید؟ یک ظرف خاک اغلب کافی نیست. قاعده کلی این است که یک ظرف خاک برای هر گربه، به اضافه یک ظرف خاک اضافی دیگر نیاز است. یعنی شما باید دو ظرف خاک برای هر گربه تهیه کنید.
گربه‌ها در استفاده از ظرف خاکی که قبلاً حاوی ادرار یا مدفوع است بسیار حساس هستند، به خصوص اگر آن ادرار یا مدفوع متعلق به خودشان نباشد. هرچه ظرف‌های خاک بیشتری داشته باشید؛ احتمال اینکه گربه شما متناسب با نیازهایش یکی را انتخاب کند، بیشتر میشود.
موقعیت ظرف خاک را ارزیابی کنید
ظرف‌های خاک کجا قرار دارند؟ اگر چندین طبقه در خانه خود دارید؛ حداقل یک ظرف خاک در هر طبقه می‌خواهید. در مورد آن فکر کنید: اگر در طبقه دوم خانه خود بودید، آیا می‌خواهید برای استفاده از حمام تمام راه را به طبقه پایین بدوید؟ گربه شما هم همینطور است و وقتی ظرف‌های خاک خیلی دور باشند، مثلاً در داخل کابینت‌ها یا در گوشه‌ای از اتاق لباس شویی زیرزمین، گربه‌ها ممکن است زحمت پیدا کردن آنها را به خود ندهد.
راحت کردن کار گربه برای استفاده از جعبه خاک اغلب مشکلات را کاهش میدهد. ظرف‌های خاک را از مناطق غیرقابل پیش بینی مانند نزدیک ماشین لباسشویی یا سایر مناطقی که ممکن است دوست گربه شما را بترسانند؛ دور نگه دارید. اگر گربه شما مدام در همان نقطه ادرار میکند؛ سعی کنید یک ظرف خاک را در آن قسمت قرار دهید و سپس به آرامی ظرف خاک را به جایی ببرید که حیوان با آن مشکلی ندارد. قرار دادن ظرف‌های خاک در مکان مناسب میتواند تفاوت زیادی ایجاد کند.
نوع مناسب ظرف خاک را پیدا کنید
ظرف خاک ممکن است به خوبی با سبک طراحی دکوراسیون منزل شما مطابقت داشته باشند و به جلوگیری از کثیفی و بو کمک کنند، اما گربه شما ممکن است با شما موافق نباشد. ظرف خاک می‌توانند کوچک، تیره، بد بو و استفاده از آنها دشوار باشد. همچنین مطمئن شوید که کناره‌های ظرف خاک به اندازه‌ای کم باشند که گربه‌تان به راحتی از آنها عبور کند، به ویژه زمانی که به سن پیری میرسند. ظرف خاک ایده آل بزرگ و باز است و همچنین ارتفاع کمی دارد تا گربه بتواند به راحتی وارد آن شود تا بیرون برود.
ظرف‌های خاک را بیشتر تمیز کنید
یک ظرف خاک کثیف باعث میشود تا گربه در جای دیگری ادرار کند. گربه‌ها ذاتاً موجودات بسیار تمیزی هستند، بنابراین ترجیح میدهند از یک ظرف خاک تمیز استفاده کنند. حداقل باید یک بار در روز ظرف خاک را تمیز کنید. شما باید هر یک تا دو هفته یکبار با ریختن تمام خاک و شستن و پر کردن ظرف یک تمیزکاری کامل را انجام دهید. اگر به سختی می‌توانید کثیفی‌ها را تمیز کنید؛ یک سیستم جعبه خاک خود تمیز شونده را در نظر بگیرید.
اجازه دهید گربه شما نوع خاک را انتخاب کند
شاید به نظر برسد که خاک گربه با عطر زیاد انتخاب بهتری برای شما باشد، اما گربه‌ها با این موضوع مخالف هستند. بینی گربه‌ها نسبت به ما حساس‌تر است، بنابراین چیزی که برای ما خوشبو است میتواند برای آنها ناراحت کننده باشد. گربه‌ها همچنین دوست دارند به بسترهای قبلی خود خو بگیرند، بنابراین اگر ظرف خاک جدیدی خریداری کردید، گربه ممکن است خارج از ظرف خاک ادرار کند. مطالعات نشان داده‌اند که در میان گربه‌ها، ظرف خاک مورد علاقه باید بدون عطر و توده‌ای حاوی زغال چوب فعال باشد. اگر گربه شما جعبه خاک جدید را رد کرد؛ از آن استفاده نکنید.
استرس گربه خود را کاهش دهید
گربه‌ها موجودات عادتی هستند. هر چیزی خارج از هنجار این حیوانات خانگی باعث استرس‌شان میشود. استرس بر دستگاه ادراری گربه تأثیر می‌گذارد و کلیه‌ها، مثانه، مجرای ادرار و غیره را تحت شعاع قرار میدهد. بسیاری از چیزهایی که برای ما انسان‌ها استرس‌زا نیست، می‌توانند باعث ایجاد اضطراب در گربه‌ها شوند. به عنوان مثال، وقتی تصمیم می‌گیریم به تعطیلات برویم، مشتاقانه منتظر سفر هستیم، اما این کار شما ممکن است باعث استرس شدید در گربه‌ها شود که در نهایت منجر به این میشود که گربه روی چمدان‌ها ادرار کند.
افراد جدید، گرفتن مهمانی در خانه، بسته بندی و اسباب کشی یا مبلمان جدید یا تغییرات در چیدمان خانه می‌توانند همین واکنش استرس‌زا را ایجاد کنند. صداهای بلند وسائل خانه، لوله‌ها یا حتی آتش بازی در روزهای تعطیل گربه‌ها را از ظرف خاک دور میکند؛ به خصوص اگر این صداها هنگام استفاده از ظرف یا نزدیک ظرف باشند.
داشتن چندین ظرف خاک تمیز در اطراف خانه و در مناطق آرام و امن بهترین راه برای کاهش استرس است. اگر مجبور هستید برای سفر چمدان خود را ببندید؛ شاید گربه خود را به جایی ببرید که چمدان را نبیند. از محصولات آرام کننده گربه‌ها مانند خوراکی‌های آرام بخش یا پخش کننده‌های فرمون گربه‌ها استفاده کنید تا محیط را تا حد ممکن کم استرس نگه دارید. بردن گربه برای معاینه و صحبت با دامپزشک نیز میتواند به شناسایی عوامل استرس زا کمک کند و در برخی موارد می‌توان از داروها برای کمک به کاهش اضطراب گربه خود استفاده کرد.
نشان دادن اعتراض
در صورتی که گربه شما روحیه حساسی داشته باشد ممکن است در مقابل عواملی که موجبات نارضایتی او را فراهم می کنند با ادرار کردن خارج از ظرف خاک اعتراض خود را به شما نشان دهند. این نوع دفع معمولا در مکانی انجام میگیرد که شما روی آن حساس هستید مثل روی تخت، مبل، لباس‌های شما که در سبد لباس های نیازمند شست و شو قرار داده شده اند یا حتی لباس های داخل کمد
کلام آخر
هنگامی که گربه شما خارج از جعبه خاک ادرار میکند؛ شما می‌خواهید این مشکل را در اسرع وقت رفع کنید اما تعیین علت ادرار کردن در خارج از جعبه خاک چالش برانگیز است و مدیریت مشکل زمانی که مؤلفه‌های رفتاری درگیر هستند، دشوار خواهد بود. از ناامید شدن خودداری کنید و به دنبال راه باشید. اگر گربه شما شروع به ادرار کردن در خارج از جعبه خاک خود کرد، به دامپزشک مراجعه کنید تا بهترین اطلاعات و آموزش‌ها را به شما ارائه دهد.
منبع:
