در سال 2008 ، تخمین زده شد که در سراسر دنیا حدودا 20 میلیون نفر از پرنده خانگی نگهداری میکنند و بسیاری از این پرندگان طوطی هستند و اعضای راسته Psittaciformes به دلیل رنگآمیزی زیبا، ماهیت اجتماعی، هوش و توانایی تقلید صدا در بالای لیست تقاضا هستند.
اکنون که تعداد طوطیهای در اسارت بیش از هر زمان دیگری است، تعداد طوطیهای رها در طبیعت نیز کمتر از هر زمان دیگری در تاریخ ثبت شده است. در حقیقت، پرندگان این راسته در معرض انقراض قرار دارند. به ویژه در مناطق گرمسیری که حداقل 46 گونه از 145 گونه (31٪) در معرض خطر انقراض جهانی هستند.
اگرچه یافتن علت کاهش جمعیت طوطیها در سراسر جهان پیچیده است، اما مهمترین عوامل شامل از بین رفتن زیستگاه، از بین بردن و اسیر کردن آنها برای تجارت حیوانات خانگی است.
کاهش تعداد طوطیهای وحشی
عواملی که در کاهش تعداد طوطیهای وحشی نقش دارند:
- از دست دادن زیستگاه
- کشتار توسط کشاورزان
- گرفتن برای تجارت حیوانات خانگی
- شکارچیان طبیعی
- تغییرات اقلیمی
- هوای ناخوشایند (به عنوان مثال طوفان)
- بیماری یا آسیبدیدگی
بیشتر طوطیها در جنگلهای بارانی گرمسیری زندگی میکنند و با پاکسازی زمین برای دامداری، مزارع درختان عجیب و غریب، استقرار و کشاورزی، تخریب زیستگاه آنها ادامه دارد. با تبدیل جنگلهای بارانی به زمینهای کشاورزی، طوطیها میتوانند با خوردن گیاهان یا از بین بردن بیرویه گیاهان، به آفتهای زراعی تبدیل شوند. کشاورزان با از بین بردن جمعیت پرندگان باعث میشوند که صدمات جدی بر تعداد پرندگان وارد شود. میزان تولیدمثل نسبتاً کم طوطیها وضعیت حفاظت از آنها را بدتر میکند.
اگر قصد خرید محصولات پرندگان دارید، با کد PA5BLG از تخفیف ویژه در خرید اول بهرهمند شوید.
طوطیها فاقد منقارهایی هستند که قادر به ایجاد حفره در تنه درختان باشند، بنابراین باید به حفرههای ایجاد شده توسط گونههای دیگر اعتماد کنند. اگر طوطی نتواند حفره لانه مناسبی پیدا کند، تولیدمثل نمیکند.
از بین رفتن بیرویه زیستگاه بر همه گونههایی که در جنگلهای بارانی زندگی میکنند اثر می گذارد. اما تجارت پرندگان زینتی و حیوان خانگی فقط بر گونههای مورد علاقه انسان تأثیر می گذارد. صاحبان طوطی و همچنین متخصصانی که وقت و تخصص خود را به مراقبت از پرندگان اختصاص میدهند، باید برخی از حقایق ناراحتکننده را بدانند.
چند واقعیت در مورد تجارت غیرقانونی پرندگان
تجارت غیرقانونی حیات وحش، سومین صنعت بزرگ بازار سیاه در جهان است؛ تجارت حیات وحش صنعتی عظیم و جهانی است که در آن حیوانات زنده از زیستگاههای بومی خود اسیر میشوند و به عنوان حیوانات خانگی و یا برای تحقیق به فروش میرسند، یا حیوانات کشته میشوند و اجزای بدن آنها به عنوان دارو، غذا، لباس و لوازم جانبی به فروش میرسد. اینترپل، بازار سیاه حیات وحش جهان را سالانه حدود 10 میلیارد دلار ارزیابی میکند و این سومین تجارت غیرقانونی در جهان پس از قاچاق اسلحه و مواد مخدر است. تجارت غیرقانونی طوطی که عمدتاً در مناطق گرمسیری رخ میدهد، بخشی از جرایم حیات وحش است.
بیشتر شکارچیان طوطی خردهپا هستند! اگرچه نقش شکارچیان حرفهای یا اعضای گروههای جرایم سازمانیافته در فعالیتهایی مانند شکار غیرقانونی ببر در هند یا شکار غیرقانونی لاکپشت در آسیا مهم است، اما آنها تنها سودجویان در تجارت پرندگان وحشی نیستند. روستاییان محلی به صورت فرصتطلبانه بیشترین شکار غیرقانونی را در کشورهای توسعهنیافتهی مناطق گرمسیری آفریقا و آسیا انجام میدهند. این افراد غالباً از درآمد بسیار کمی برخوردارند و تجارت حیات وحش به عنوان منبع ثانویه یا بعضاً اولیه درآمد برای آنها به حساب میآید. روستاییان غالباً طوطیها را مانند مرغ نگهداری میكنند تا زمانی كه بتوانند به یك تاجر واسطه بفروشند. سپس پرندگان را به بازارهای شهرهای بزرگ در سراسر مناطق گرمسیر منتقل میشوند.
روستاییان معمولاً جوجههایی که هنوز در لانه هستند یا پرندگان خردسال را در طول فصل تولیدمثل مورد هدف قرار میدهند. با توجه به گونههایی که بیشتر خریدار دارند، از 30٪ تا بیشتر از 70٪ جوجهها صید میشوند.
گونههای سنگین وزن معمولاً کمترین قیمت را دارند. اگرچه رسانهها اغلب روی قاچاق گونههایی که نادر و با ارزش قلمداد می شوند، متمرکز هستند، اما بیشترین گونه شکار و معامله شده در واقع کم هزینه ترین پرندگان هستند. گونههای کوچکتر، مانند قناریها و طوطیهایی که به طور کلی توانایی تقلید صدای انسان را ندارند، کمترین قیمت را دارند. به عنوان مثال طوطی بال قناری، در صدر بیشترین شکار در شمال پرو است و با قیمت 0.33 دلار آمریکا به فروش می رسد. در مکزیک، طوطی مکزیکی (Forpus cyanopygius) با قیمت 5 دلار آمریکا و کانتور نمای نارنجی (Aratinga canicularis) با قیمت 18 دلار به فروش میرسد. طوطیهای آمازون (Amazona spp.) قیمت بالاتری دارند زیرا این پرندگان نسبتاً بزرگ بهترین توانایی در صحبت کردن بین پرندگان را دارند. طوطی ماكائو به دلیل بزرگ بودن، توانایی صحبت كردن و طول عمر زیاد، گرانترین پرنده در این تجارت است. به عنوان مثال ماکائوی نظامی (Ara militaris) با قیمت 600 تا 1800 دلار آمریکا به فروش میرسد.
تجارت غیرقانونی پرندگان تهدیدی فوری برای بقای گونه ها از طریق از دست دادن گونه ها از طبیعت است:
طبق فهرست قرمز گونههای در معرض خطر اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، از 330 گونه طوطی موجود، 100 مورد از راسته Psittaciformes هستند و 66 مورد به دلیل تجارت غیرقانونی طوطی مستقیماً تهدید میشوند. شکار غیرمجاز گسترده میتواند گونهها را از نابود کند، ماکائو آبی (Cyanopsitta spixii) آخرین قربانی تجارت پرندگان وحشی محسوب میشود. این گونه اکنون تصور میشود که در طبیعت منقرض شده است و تخمین جمعیت وحشی برای ماکائو گلو آبی (Ara glaucogularis)، ماکوئو پیشانی قرمز (Ara rubrogenys) و ماکائو لیر (Anodorhynchus leari) حدود 150عدد یا کمتر است. ماکائو سنبلی (Anodorhynchus hyancinthinus) نیز گونه ای در معرض خطر است. چون در گذشته جمعیت آنها بسیار سریع کاهش یافته و تهدید به دام افتادن غیرقانونی و از بین رفتن زیستگاه هنوز باقی است.
شکار غیرقانونی با میزان مرگ و میر بسیار زیادی از پرندگان همراه است
بسیاری از پرندگان از روند شکار غیرقانونی زنده نمیمانند. تخمین زده میشود که تقریباً 75٪ پرندگان گرفته شده از حیوانات وحشی هنگام حمل و نقل میمیرند. محققان در نیکاراگوئه تخمین میزنند که برای جبران مرگ و میر، حداکثر چهار برابر طوطی مورد نیاز در بازار به دام انداخته میشوند. حتی طوطیهایی که زنده میمانند ممکن است دچار سوتغذیه، بیماری یا زخم شوند. کندن پر نیز معمولاً در پرندگانی كه در بازارهای حیوانات خانگی غیرقانونی نگهداری میشوند، احتمالاً به دلیل استرس، حمل و نقل و رژیم غذایی ناكافی مشاهده میشود.
تجارت غیرقانونی حیات وحش با خطرات بالقوه قابل توجهی برای سلامتی همراه است
تجارت جهانی حیات وحش منبع مهمی از بیماریهای در حال ظهور و جدید است. پرندگان قاچاق میتوانند با قرار گرفتن در معرض عوامل بیماریزای معرفی شده از منطقه مبدا یا در حین حمل و نقل، برای انسان و گونه های بومی پرنده به عنوان یک خطر برای سلامتی تلقی شوند. پاتوژنهایی که در پرندگان وحشیای که غیرقانونی معامله می شوند، شامل کلامدیا، بیماری نیوکاسل و آنفلوانزای مرغی هستند.
استرالیا در دهه 1950 تصمیم گرفت تجارت حیات وحش بومی خود را متوقف کند
در دهه 1980 و اوایل دهه 1990 میلادی، ایالات متحده بزرگترین وارد کننده انواع طوطیهای گرمسیری بود و تقریباً 50٪ از بازار بین المللی پرندگان وارداتی را به خود اختصاص داد. در سال 1992 ایالات متحده قانون حفاظت از پرندگان وحشی (WBCA) را تصویب کرد که واردات همه گونههای در معرض خطر فهرست شده توسط CITES را ممنوع میکند .
اگرچه نرخ شکار غیرقانونی طوطی در سالهای پس از WBCA به میزان قابل توجهی پایین بود، بیش از 75 درصد تجارت قانونی پرندگان به سمت اروپا بود. در اکتبر 2005، اتحادیه اقتصادی اروپا (EEU) به طور موقت تجارت پرندگان وحشی را پس از مرگ پرندگان وارداتی را به خاطر آنفلوانزای مرغی H5N1 در انگلستان به طور موقت ممنوع کرد. در سال 2007 اتحادیه اروپا ممنوعیت تجارت پنهانی طوطی را تصویب کرد که فارغ از وضعیت حفاظت از گونهها بود.
رویکرد "از بالا به پایین" برای کنترل تجارت حیات وحش در مناطق گرمسیر بی اثر به نظر می رسد
رویکرد "از بالا به پایین" برای کنترل تجارت بر نگرانی های دولت و پلیس تأکید می کند. به عنوان مثال، دولت پرو سهمیه قانونی را تعیین کرده است که اجازه میدهد تا شکارچیان طوطی تحت مجوز دولتی کار کنند. متأسفانه موارد کمی برای نقض قوانین محاکمه میشوند. مجری قانون با توجه به این تصور که تخلف نسبتاً جزئی است، نسبت به جرایم حیات وحش بیتفاوت است. این طرز تفکر به ویژه در کشورهای توسعهنیافته به مراتب بدتر است حتی وقتی اجرای قانون تجارت غیرقانونی طوطی را جدی میگیرند، برای جلوگیری از شکار غیرمجاز، کارهای بسیار کمی میتوان انجام داد .ماموران حفاظت از محیط زیست با وجود وظیفه دلهرهآور گشتزنی در مناطق وسیعی از زمین، از منابع کم و ناکافی برای مواجهه مسلحانه با شکارچیان روبرو هستند. به عنوان مثال، اجرای قانون در مکزیک، فقط 1٪ تا 2٪ شکار غیرقانونی طوطی را به صورت سالانه متوقف میکند.
راه حل چیست؟
با توجه به اینکه ساکنان محلی و شکارچیان غیرحرفهای مسئول بیشتر شکار غیرقانونی حیات وحش هستند، جای تعجب نیست که روش معمول گرفتن متخلفین در عمل یک اثر ناچیز در کاهش تجارت غیرقانونی حیات وحش دارد. دستگیری و پیگرد قانونی افراد حتی میتواند ضد تولید باشد زیرا نه تنها باعث ایجاد کینه نسبت به مقامات میشود بلکه میتواند شیوههای شکار معمول در روستا را نیز جرم تلقی کند. راه حل های مناسب برای مشکل شکار غیر مجاز بیشتر شامل کنترل درخواست از بازار هدف و نظارت بر تبادلات غیرقانونی است. در صورتی که افراد متقاضی خرید و نگهداری این گونهها نباشند، این زنجیره از پایین قطع خواهد شد و این در کنار فعالیتهای دولتها برای تبدیل زیستگاهها به پارکهای حفاظت شده و جلب توریست و درآمدزایی از این روش برای افراد محلی میتواند به صورت موثر باعث کاهش این تجارت سیاه شود.
تجارت غیرقانونی حیات وحش صنعتی بزرگ و پیچیده است که بسیاری از فقیرترین مردم جهان را تغذیه کرده و آنها را پوشانده است. البته قاچاق نیز بسیاری از گونهها را تا مرز نابودی پیش برده است. اگرچه این موضوع میتواند طاقت فرسا به نظر برسد، اما امروز و روزهای بعد، ما به طوطیها مدیون هستیم تا درباره دنیای اطراف خود بیشتر بدانیم.