سگها که حیوانات خونگرمی هستند، جز اولین جانورانی هستند که توسط انسانها اهلی شدهاند. تمام سطح بدن سگها از خارج توسط لایه محافظی به نام پوست پوشیده شده که بدن را از عوامل آسیبرسان خارجی حفظ میکند و با توجه به نژاد آنها موهای کوتاه یا بلندی بر روی این پوست قرار دارد. متوسط عمر سگها در حدود ۱۲ تا ۱۵ سال بوده و این میزان در شرایط مساعد نگهداری، میتواند افزایشیافته و در موارد استثنائی حتی به ۲۰ سال هم میرسد. یکی از مهمترین ویژگیهای سگ حس بویایی این حیوان است. مرکز بویایی سگها ۴۰ برابر بزرگتر از مرکز بویایی انسان است به همین دلیل بخش بزرگی از مغز به تفسیر پیامهای رسیده از این سیستم اختصاص دارد.
بعد از حس بویایی، حس شنوایی این حیوان نیز بسیار قوی است؛ به طوری که انسان توانایی تفکیک ۱۰ صدا در ثانیه را داراست و این میزان در سگها معادل ۶۰۰ صدای مختلف در ثانیه است؛ بنابراین قدرت تفکیک و تجزیه و تحلیل صدا در سگها ۶۰ برابر انسان است. آنها قادر به تشخیص صداهایی از فاصله ۲۳ متری هستند که انسان از ۵ متری به سختی آنها را میشنود. بلندی قد انواع سگ از سطح زمین تا بین دو کتف از حدود ۱۵ سانتیمتر در نژاد چیواوا تا حدود ۷۶ سانتیمتر در تازی ایرلندی متغیر است. رنگ آنها نیز از سفید تا سیاه و از قهوهای تیره تا روشن با طرحهای مختلفی متغیر است. این حیوانات که از هزاران سال پیش تا به حال با انسان همراه بودهاند، امروزه افراد زیادی آنها را به عنوان حیوان خانگی خود به جای هر حیوان دیگری انتخاب میکنند. سگها دارای نژادهایی بسیار زیاد هستند. که در این مقاله میخواهیم به انواع نژاد سگها بپردازیم و با آنها آشنا شویم.
آشنایی با انواع نژادهای سگها:
سگها همانطور که گفته شد بیش از 100 نژاد دارند که معرفی همهی این نژادها در یک مقاله نمیگنجد. یکی از دلایل عمده زیادی نژادهای این حیوان را میتوان تأثیر مستقیم انسان بر زاد و ولد این موجود دانست، انسانها با دستکاریهای ژنتیکی و ترکیب کردن نژادهای گوناگون این حیوان، موفق شدهاند که گونههای بسیار متعددی از این حیوان را به وجود بیاورند. همچنین از طریق تولید نسل از سگهای دارای صفات جسمی و رفتاری مخصوص برای انجام کارهای خاص استفاده میکنند که باعث ایجاد نژادهای متفاوتی از سگها شدهاند که تفاوتهای ظاهری قابل توجهی با یکدیگر دارند. اما اگر بخواهیم نگاهی کلی به دستهبندی سگها داشته باشیم، این حیوانات به سه دسته اصلی تقسیمبندی میشوند.
- سگهای شکاری
- سگهای نگهبان
- سگهای آپارتمانی (خانگی)
نژادهای اصیل این حیوانات دوبرمن، دالمیشن، سیبرین هاسکی، روتوایلر، گریت دین، مالینویز، ژرمن شپرد، پیت پول، کن کورسو، سرابی، گلدن رتریور، باکسر، قدرجونی هستند. خصوصیات نژادی، رفتاری و تربیت سگها با یکدیگر متفاوت است و هر نژاد ویژگیهای خاص خود و به دنبال آن کاربردهای مخصوص به خود را دارد. البته تمام کارایی این حیوانات به چگونگی شناخت و تربیت خصلتهایش به علاوه آشنائی با مسائل بهداشتی و بیماریهای سگ که نقش اساسی در بکارگیری تواناییهایش در کمک به انسان دارد؛ بستگی دارد. در زیر به کاربرد این سگها اشاره شده است.
سگهای نژاد شکاری:
سگهایی که با نام سگ شکاری از آنها یاد میشود، سگهایی هستند که به دلیل بویایی بسیار قوی شکارچیان قهاری محسوب میشوند. انسانها سالهای زیادیست که این نوع سگهای شکاری را تربیت و نگهداری میکنند. زیرا در زمانهای قدیم شکارچیان برای شکار (پرندگان، خرگوشها، روباه، گرگ، گوزن و گراز و ...) از آنها به عنوان یک نیروی کمکی استفاده میکردند. از مشهورترین سگهای شکاری میتوان به سگ بیگل، باستهاند، بلادهاند، داکسهاند، تازی افغان، تازی ایرلندی، باسنجی، برزوی و امریکن فاکسهاند اشاره کرد. در ایران در زمانهای قدیم به دلیل روشهای معیشتی مردم نژاد سگهای شکاری زیادی وجود داشت که سگهای تازی ایرانی و تازی افغانی برای شکار بسیار استفاده میشدند اما کم کم این نژادها منقرض گشتند.
سگهای نژاد نگهبان:
سگهای نگهبان نیز همانطور که از نامشان پیداست در طول تاریخ وظیفه محافظت از صاحبان خود در برابر افراد غریبه و حیوانات دیگر را داشتند. البته همهی سگها به طور غریزی از صاحب خود محافظت میکنند. اما سگهای نگهبان در امر محافظت نسبت به دیگر سگها قویتر عمل میکنند. در واقع این نوع سگها با خطر انداختن جان خود از چیزی که به آنها سپرده شده به خوبی مراقبت مینمایند. با اینکه اکثر افراد این نوع سگها را حیواناتی وحشی میدانند، اما باید گفت که این دیدگاه کاملا اشتباه است؛ زیرا این سگها همیشه به صاحبان خود وفادار هستند. نام این نوع سگها حتما زیادتر از دیگر سگها به گوشتان خورده است، زیرا امروزه نیز از این سگها برای حفاظت از باغها و ویلاها بسیار استفاده میگردد. از مشهورترین این نوع نژاد میتوان به سگهای ژرمن شپرد، دوبرمن، روتوایلر، سرابی، بولداگ، کومونودور، بول ماستیف و ... اشاره کرد. در ایران سگهای ژرمن شپرد، دوبرمن، روتوایلر، سرابی بیشتر از دیگر نژادها وجود داشته و مورد استفاده قرار میگیرند. از سگهای سرابی برای محافظت از گله بسیار استفاده میشود و ژرمن شپرد در بسیاری از فعالیتها چون (سگ پلیس، سگ نجات، …) عملکرد فوقالعادهای دارد و اگر صاحب ژرمن شپرد رفتار با سگها را بلد باشد، آموزش به این سگها بسیار آسان است.
سگ نژاد آپارتمانی (خانگی):
و اما سگهایی که امروزه بسیاری از افراد یکی از آنها را در منزل خود نگهداری میکنند، سگهای آپارتمانی نام گرفتهاند. فرآیند تکامل این نوع سگها به سمتی رفته است که به تعامل و رفتار دوستانه با انسانها توجه ویژهای داشته باشند. این نوع سگها، سگهایی سازگار با محیط آپارتمانی و کوچک و پر رفت و آمد هستند. اما فقط این موضوع برای نگهداری سگهای آپارتمانی کافی نیست و علاوه بر این باید به سطح انرژی سگ ، صدا و حتی روابط دوستانه سگ توجه کرد. سگهایی با اندازههای بزرگ چون هاسکی و شپرد برای نگهداری در منزل مناسب نیستند و صدای آنها موجب آزار همسایگان است. پس سگهایی که صدای کمتری دارند، مناسب برای نگهداری در آپارتمان هستند.
از جمله این سگهای خانگی میتوان به هاوانیز، شیتزو، اشپیتز، یورکاشیر تریر، بولداگ فرانسوی، بیچون فرایز، گلدن روتوایلر، پامرانین و... اشاره کرد. گلدن روتوایلر در میان دیگر سگهای خانگی بسیار محبوب است. از مشخصههای اخلاقی این نژاد میتوان به مهربانی و هوش و استعداد بالا اشاره کرد. گلدن رتریور سگی فعال و پر محبت و مناسب برای اعضای خانواده است. گلدن روتوایلر همیشه مهربان است و رفتار خیلی آرامی با کودکان دارد. همچنین آنها سگهایی باوفا و مشتاق برای بازی کردن صاحبانشان هستند و آموزش پذیرند. با غریبهها و سایر سگها رفتاری دوستانه دارند و خوی تهاجمی ندارد. گلدن رتریور دیدبان خوبی است و ورود غریبهها را با واق زدن اطلاع میدهد. پس اگر شما و خانوادهتان تصمیم گرفتهاید سگی را به خانه بیاورید، اما مطمئن نیستید که چه نژادی را انتخاب کنید. سگ گلدن روتوایلر می تواند حیوان خانگی خوبی برایتان باشد.
در این مقاله با انواع نژادهای سگها آشنا شدیم. سگ را میتوان یکی از متنوعترین گونههای جانوری در دنیا دانست به طوری که بسیاری از نژادهای این حیوان را فقط میتوانید در کشور ایران مشاهده کنید و بسیاری از این نژادها نیز در ایران موجود نیست. این حیوانات بسیار دوستداشتنی و بامزه و باوفا هستند. در آخر میتوان گفت که با آموزشهای اولیه، این سگها دوستان خوبی میشوند و مطمئناً میتوانید از وفاداری آنها لذت ببرید. با این حال، بیشتر این سگها هنوز قدرت جسمی خود را دارند و صاحبان حیوان خانگی جدید قبل از گرفتن هر یک از آنها باید این مسئله را مورد توجه قرار دهند.
انواع وسایل ضروری و غذای سگ را از لینک زیر میتوانید آنلاین خریداری کنید.