یکی از عارضه‌هایی که می‌تواند باعث ناراحتی دوست چهارپای شما شود یبوست است. یبوست یکی از اختلالات دستگاه گوارش است و به طور معمول با اقدامات ساده برطرف می‌شود. بر اثر یبوست عمل دفع برای حیوان به کاری سخت تبدیل می‌شود و به همین دلیل مهم است این مشکل را با شناسایی علائم یبوست حتماً برطرف کرد. اگر احساس می‌کنید حیوان شما با عمل دفع مشکل دارد با این مقاله همراه شوید تا بیشتر با یبوست و علائم آن آشنا شوید.
یبوست گربه چیست؟
یبوست به یک نوع اختلال در دستگاه گوارش گفته می‌شود که بر اثر آن گربه برای دفع مدفوع مشکل دارد یا این کار به شکل کامل برای او غیرممکن می‌شود. بر اثر یبوست مدفوع به شکل غیرطبیعی در روده بزرگ جمع می‌شود که این مسئله در نهایت اختلال در حرکات روده و سختی در دفع را به همراه دارد. گربه‌ها به شکل طبیعی باید حداقل یک بار در روز دفع مدفوع داشته باشند و اگر بیش از سه روز دفع صورت نگیرد گربه به یبوست مبتلا شده و باید جهت درمان آن اقدام کرد.
علائم یبوست گربه
معمولاً گربه‌هایی که دچار یبوست هستند علائم زیر را از خود بروز می‌دهند:
- دفع مدفوع کم و به ندرت
- زور زدن بسیار و ناموفق برای دفع مدفوع
- سر زدن بیش از حد به ظرف خاک
- سفت و خشک شدن مدفوع
- درد یا ناراحتی در ناحیه شکم
- بی‌حالی و کاهش انرژی
- کاهش علاقه گربه به تعامل با افراد خانواده
- عدم دفن مدفوع زیر خاک
- خونی بودن مدفوع یا دهانه مقعد پس از عمل دفع
علل یبوست گربه
یبوست گربه می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمبود آب: یکی از دلایل اصلی یبوست در گربه‌ها کمبود مصرف آب است. گربه‌ها باید به مقدار کافی آب بنوشند تا مدفوعشان نرم بماند و یبوست رخ ندهد.
- رژیم غذایی نامناسب: تغذیه کم فیبر یا استفاده مداوم از غذای خشک گربه می‌تواند باعث یبوست شود.
- بیماری‌های داخلی: بیماری‌هایی مثل کم‌کاری تیروئید، دیابت و بیماری‌های کلیوی می‌توانند منجر به یبوست شوند.
- مشکلات مربوط به روده و مقعد: انسدادهای روده، تومورها یا مشکلات مقعدی مانند تنگی مقعد می‌توانند علت یبوست باشند.
- عوارض دارویی: مصرف برخی داروها ممکن است باعث یبوست شود.
- استرس و تغییرات محیطی: تغییرات در محیط زندگی مانند رفتن به خانه جدید یا حضور حیوانات خانگی جدید، می‌توانند موجب استرس و در نتیجه یبوست شوند.
- سن بالا: گربه‌های مسن‌تر ممکن است به دلیل کاهش تحرک و تغییرات در دستگاه گوارش به یبوست بیشتر مبتلا شوند.
- بلعیدن اشیا غیرقابل‌هضم: گربه‌هایی که اشیای غیرقابل‌هضم مانند مو، نخ، یا پلاستیک را می‌بلعند، ممکن است دچار یبوست شوند.
- عدم تحرک گربه: عدم تحرک می‌تواند نقش مهمی در ابتلا گربه به یبوست داشته باشد. گربه باید روزانه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشد تا دستگاه گوارشش به درستی فعالیت کند.
- مگاکولون: مگاکولون شدیدترین حالت یبوست در گربه است. در این وضعیت عضلات روده بزرگ به حدی ضعیف هستند که امکان خارج کردن مدفوع را از روده بزرگ ندارند. این بیماری به دلایل مختلفی همچون مشکلات عضلات پوشش‌دهنده روده بزرگ و اختلالات عصبی یا هر دو این موارد می‌تواند باشد.
- گلوله مویی: گربه‌ها عادت دارند که موهای بدن خود و یا اجسام دیگر را لیس بزنند. این کار باعث می‌شود که در روده این حیوانات گلوله‌های مویی (Hairball) ایجاد شود که می‌تواند باعث انسداد دستگاه گوارش و مشکلاتی همچون یبوست شود.
یبوست بیشتر گربه‌ها را در چه سنی درگیر می‌کند؟
اختلالات گوارشی مانند یبوست می‌توانند در هر سنی گربه‌ها را درگیر کنند؛ اما برخی از عوامل می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را بالاتر ببرند. افزایش سن یکی از مواردی است که می‌تواند باعث ابتلای گربه به یبوست شود. دامپزشکان معتقدند گربه‌هایی که سن بالاتری دارند بیشتر به یبوست مبتلا می‌شوند. گربه‌های نر بیشتر از گربه‌های ماده در معرض ابتلا به این اختلال هستند.
درمان یبوست گربه چگونه باید انجام شود؟
از آنجایی که یبوست یک وضعیت ناخوشایند برای گربه‌ها است باید هرچه سریع‌تر جهت درمان آن اقدام کرد. به طور معمول یبوست با درمان خانگی بهبود می‌یابد و در موارد شدید به مداخله پزشکی نیاز دارد. از جمله روش‌های درمان یبوست گربه موارد زیر هستند:
درمان خانگی یبوست گربه
در صورتی که عامل یبوست بیماری نباشد دامپزشک روش‌های زیر را برای بهبود یبوست پیشنهاد می‌دهد:
افزایش مصرف آب
از آنجایی که یکی از علل یبوست در گربه‌ها کمبود آب بدن است باید مصرف آب را در این حیوانات افزایش داد. باید آب به شکل کافی در اختیار گربه قرار گیرد و حیوان را تشویق به آب خوردن کرد. برای تشویق می‌توان فواره‌های آب و یا ظرف‌های آبدهی اتوماتیک را در اختیار گربه قرار داد. همچنین باید مصرف غذاهای کنسروی را که حاوی آب بیشتری هستند در رژیم غذایی گربه افزایش داد.
استفاده از روغن زیتون
روغن زیتون یکی از روغن‌های طبیعی است که می‌تواند نقش مهمی در برطرف کردن یبوست گربه داشته باشد. می‌توان روغن زیتون را بر روی غذای گربه ریخت و یا با سرنگ چند سی‌سی از آن را به گربه داد تا به این ترتیب حرکات روده تحریک شود.
استفاده از روغن ماهی
روغن ماهی برای گربه‌ها بسیار محبوب است. می‌توان روغن ماهی را بر روی غذای گربه ریخت و یا آن را با سرنگ به گربه داد تا به بهبود یبوست کمک شود.
حذف غذاهای سفت کننده مدفوع
بسیار مهم است که در این دوران از غذاهایی همچون ماست پروبیوتیک، کته، موز و غذاهایی که باعث سفت شدن مدفوع می‌شوند در تغذیه گربه استفاده نکرد.
افزایش مصرف فیبر
میوه‌ها و سبزی‌های با فیبر بالا می‌توانند در تغذیه گربه مبتلا به یبوست استفاده شوند تا به درمان این مشکل کمک کنند. میزان مصرف فیبر باید با نظر دامپزشک باشد تا باعث مشکل برای گربه نشود.
استفاده از روان‌کننده‌ها
برخی از مواد غذایی خواص روان‌کننده دارند و می‌توانند به برطرف شدن یبوست در گربه کمک کنند. از جمله این مواد غذایی می‌توان به مواد لبنیات لاکتوز دار، مالت و تشویقی‌هایی اشاره کرد که در رفع یبوست مؤثرند.
افزایش تحرک بدنی
بازی و فعالیت می‌تواند نقش مهمی در بهبود حرکات روده داشته باشد، پس سعی کنید گربه مبتلا به یبوست را به تحرک وادار کنید تا حرکت روده‌ها در حیوان بهبود یابد.
مراقبت‌های دامپزشکی
اگر یک بیماری زمینه‌ای باعث یبوست گربه باشد با تشخیص دامپزشک باید مراقبت و درمان‌های لازم آغاز شود. برای تشخیص بیماری دامپزشک در ابتدا با معاینه فیزیکی و آزمایش مدفوع روند تشخیص را آغاز می‌کند. همچنین به آزمایش خون، سونوگرافی، آزمایش ادرار و عکس‌برداری نیز ممکن است نیاز باشد. گاهی ممکن است پزشک لازم ببیند با استفاده از رادیوگرافی محتویات داخل شکم و روده را بررسی کند تا احتمال وجود تومور، توده مویی و شکستگی لگن بررسی شود. با این اقدامات دلیل یبوست گربه مشخص می‌شود و اقدامات درمانی برای مداوای بیماری صورت می‌گیرد. برخی از اقدامات درمانی به شکل زیر هستند:
تنقیه
تنقیه یکی از درمان‌های پزشکی برای گربه است و زمانی که تغییر رژیم غذایی و مراقبت‌های خانگی به بهبود گربه کمک نکند انجام می‌شود. این روش باید توسط دامپزشک انجام شود تا آسیبی به گربه وارد نکند. در این روش مواد روان‌کننده از طریق مقعد وارد روده می‌شوند تا به نرم شدن مدفوع و دفع راحت گربه کمک شود.
خارج کردن مدفوع به شکل دستی
در صورتی که یبوست بسیار شدید باشد و روش‌های خانگی جواب ندهد ممکن است دامپزشک لازم ببیند با تزریق آرام‌بخش مدفوع را به شکل دستی از بدن گربه خارج کند.
جراحی
در صورتی که عامل یبوست گربه تومور باشد یا ماهیچه‌های کولون نتوانند مدفوع را از بدن گربه خارج کنند ممکن است دامپزشک انجام جراحی را لازم ببیند.
پیشگیری از یبوست گربه
پیشگیری از یبوست در گربه‌ها کار سختی نیست و با روش‌های بسیار ساده می‌توان از ابتلا گربه به یبوست جلوگیری کرد. این روش‌ها به شرح زیر هستند:
- فراهم کردن رژیم غذایی متعادل و با کیفیت برای گربه
- تأمین آب فراوان برای گربه
- تشویق گربه به فعالیت بدنی
- کاهش سطح استرس گربه
- معاینات منظم دامپزشکی در جهت تشخیص بیماری‌ها
کلام پایانی
یبوست در گربه‌های یکی از مشکلاتی است که هرازگاهی حیوان دوست‌داشتنی شما را مبتلا می‌کند. بسیار مهم است که سرپرست گربه با علائم یبوست آشنا باشد تا بتواند با مشاهده آنها هرچه سریع‌تر جهت درمان یبوست اقدام کند. یبوست می‌تواند به دلایل بسیار ساده‌ای همچون نامناسب بودن رژیم غذایی ایجاد شود و یا گاهی به علت برخی بیماری‌ها باشد. بسیار مهم است افراد پس از مشاهده علائم یبوست، گربه را نزد دامپزشک ببرند تا اقدام درمانی مناسب توسط پزشک پیشنهاد شود.
منابع:
