ریزش مو یا آلوپسی گربهها یعنی این حیوانات خانگی زیبا و بازیگوش تکههایی از خز خود را از دست بدهند. درنتیجه قسمتهایی از بدن که معمولاً پوشیده از خز هستند، طاس میشود. عوامل مختلفی میتوانند در ریزش مو گربهها نقش داشته باشند، بنابراین تشخیص و درمان این اختلال میتواند شامل مراحل متعددی باشد.
آلوپسی ممکن است شامل از دست دادن کامل یا جزئی مویی حیوان باشد که بهصورت الگوهای نامتقارن یا متقارن در خز ظاهر میشود. علاوه بر این، میتواند شامل قسمتهای مختلف بدن مانند گردن، دم، پای عقب و غیره باشد. در این مقاله بهطور کامل در مورد ریزش مو گربهها و علل مختلف آن صحبت میکنیم.
ریزش مو گربهها چیست؟
ریزش مو یا آلوپسی وضعیتی است که در آن موهای گربه میریزد یا رشد نمیکند. این عارضه ممکن است در گربهها در هر سنی رخ دهد. این بیماری گربه میتواند جزئی یا کلی باشد. از دست دادن جزئی خز ممکن است متقارن باشد یا در الگوهای تصادفی و نامتقارن رخ دهد. در برخی موارد، ریزش مو در یک یا چند ناحیه خاص بدن به حالت موضعی درمیآید. تشخیص پزشکی برای شناسایی علت ریزش مو و درمان علت ضروری است. آلوپسی نشانهای از شرایط مختلف است و شاید نشانهای از یک مشکل جدی یا تهدیدکننده زندگی باشد.
علت ریزش مو گربهها
ریزش مویی غیرطبیعی که دراصطلاح پزشکی بهعنوان آلوپسی شناخته میشود، یک مشکل پوستی رایج در گربههاست. میزان ریزش مو بسته به علت و شدت بیماری متفاوت است. برخی از بیماریها باعث ریزش موی کامل میشوند و برخی دیگر منجر به آلوپسی موضعی و جزئی خواهند شد. بسته به علت زمینهای، پوست آسیبدیده میتواند طبیعی به نظر برسد یا ممکن است ملتهب، عفونی یا تغییر رنگ دهد.
علل مختلفی برای بیماری آلوپسی در گربهها وجود دارند و درنهایت درمان به تشخیص صحیح دامپزشک بستگی دارد. اغلب، آلوپسی در گربهها با علائم بالینی دیگری مانند خاراندن بیشازحد یا ناراحتی عمومی همراه است. آلوپسی میتواند نشانهای از بیماریها، عفونتها، اختلالات هورمونی، سرطانها، حساسیتها یا هجوم حشرات به بدن حیوان باشد. ریزش مو که در زمان تولد یا بلافاصله پسازآن رخ میدهد، اغلب به رشد نامناسب در رحم یا اختلالات ارثی مربوط میشود. برخی از علل شایع ریزش مو در گربهها و سایر حیوانات عبارتاند از:
- عفونتهای باکتریایی
- عفونتهای قارچی
- عفونتهای انگلی
- آسیبهای پوستی
- سوختن
- واکنشهای آلرژیک
- نقص مادرزادی
- شرایط ارثی
- کمبودهای تغذیهای
- عدم تعادل هورمونی
- ساییدگی پوست
- نظافت بیشازحد
- اختلالات خود ایمنی
- اختلالات تیروئید
- دیابت
- سرطان یا تومور
- برخی داروها
- سم یا سموم
- کک، شپش یا کنه
اگر قصد خرید برس و پرزگیر گربه دارید، با کد PA5BLG از تخفیف ویژه در خرید اول بهرهمند شوید.
انواع ریزش مو گربهها
اگرچه دلایل متعددی برای ریزش مو در گربهها وجود دارند اما دو دلیل اصلی شامل مادرزادی و اکتسابی هستند. ریزش موی مادرزادی در گربهها نوعی آلوپسی است که معمولاً در بدو تولد وجود دارد یا مدت کوتاهی پس از تولد ظاهر میشود. این به دلیل نقص ژنتیکی است که منجر به عدم رشد فولیکول مو میشود. گربههای مبتلا اغلب بدون مو به دنیا میآیند یا در ابتدا پوشش طبیعی دارند اما درنهایت دچار ریزش موی موضعی میشوند که سپس به آلوپسی عمومی تبدیل میشود. این وضعیت معمولاً ارثی است اما شاید گربههای مبتلا به این بیماری آن را به فرزندان خود منتقل نکنند.
گربههای اسفینکس نژادی از گربه است که مو ندارد زیرا حامل ژن مسئول آلوپسی مادرزادی است. از سوی دیگر، آلوپسی اکتسابی نوعی ریزش مو است که به دلیل زمینهای ثانویه ایجاد میشود. بیشتر آلوپسیهای اکتسابی قابلدرمان هستند اما نیاز به تشخیص قطعی بیماری از سوی دامپزشک دارد.
یکی دیگر از انواع آلوپسی نازک شدن موهای بین گوش و چشم است که طبیعی است و در ادامه به انواع ریزش مو گربهها اشاره میکنیم:
1- انگلهای خارجی
هنگامیکه گربه علائم ریزش مو را در خود نشان میدهد، اولین شرایطی که باید رد شود، عفونتهای انگل خارجی است. وجود کک، کنه، جرب یا شپش میتوانند باعث التهاب شدید پوست شوند که این موارد منجر به ناراحتی شدید و خارش در گربه میشود. انگلهای میکروسکوپی مانند جربها در زیرپوست پنهانشده و در فولیکول مو زندگی میکنند و باعث التهاب و تخریب فولیکول مو و تمام بافتهای اطراف آن میشوند.
تخریب فولیکول مو همراه با خاراندن بیشازحد باعث ریزش مو در گربههای آلوده به انگلهای خارجی میشود. این عارضه اغلب بهصورت آلوپسی موضعی شروعشده اما اگر درمان نشود، ممکن است بهراحتی گسترش یابد و به ریزش موی عمومی تبدیل شود. اکثر موارد آلوپسی ثانویه با علت انگلهای خارجی به درمان پاسخ خوبی میدهند. داروهای ضد انگلی موجود در بازار میتوانند گربهها را در برابر انگلهای خارجی برای مدت معینی محافظت کنند. هنگامیکه آلودگی انگل خارجی از بین رفت، التهاب و خارش کنترل میشود و خز دوباره شروع به رشد میکند.
2- عفونتهای پوستی باکتریایی و قارچی
گربهها میتوانند از طریق میکروارگانیسمهای باکتریایی یا قارچی به عفونتهای پوستی مبتلا شوند.. آلوپسی ناشی از عفونت زمانی رخ میدهد که یک میکروارگانیسم باکتریایی یا قارچی به موانع محافظ پوست نفوذ کرده و در لایه سطحی پوست رشد کند. این کار فولیکولهای مو را از بین میبرد و منجر به ریزش مو میشود.
عفونتهای شدید باکتریایی پوست اغلب منجر به درماتیت مرطوب همراه یا التهاب پوستی میشوند. عفونتهای قارچی همچنین باعث خشکی شدید همراه با التهاب پوست خواهند شد. عفونتهای بدون عارضه بهراحتی با داروهای ضد باکتری و ضد قارچ سیستمیک یا موضعی درمان میشوند. برای عفونتهای ثانویه، شرایط زمینهای نیز باید موردتوجه قرار گیرند تا درمان مؤثر واقع شود.
3- درماتیت آلرژیک
یکی دیگر از علل شایع ریزش مو در گربهها، درماتیت آلرژیک است. بسیاری از واکنشهای آلرژیک در گربهها به دلیل آلرژیهای غذایی است اما دلایل محیطی نیز شایع هستند. واکنشهای آلرژیک زمانی اتفاق میفتند که یک ماده حساسیتزا، ماده غذایی یا موارد دیگر، توسط بدن گربه بهعنوان یکچیز خارجی شناخته شود و سیستم ایمنی بدن به آن واکنش نشان دهد. این مهم منجر به فرآیندهای التهابی در داخل بدن گربه میشود که بیشتر اوقات در پوست ظاهر میشوند. درنهایت منجر به خارش شدید میشود و یکپارچگی پوست را به خطر میندازد و گربه را مستعد ابتلا به عفونتهای ثانویه میکند.
شما می توانید به گربه ی خود غذاهای ضد حساسیت بدهید تا جلوی این اتفاق را بگیرید.
درمان آلوپسی ناشی از آلرژی میتواند مشکل باشد. فرآیندهای آلرژیک و التهابی را میتوان با داروهایی مانند آنتیهیستامینها یا کورتیکواستروئیدها کنترل کرد، در حالی که عفونتهای ثانویه را میتوان با داروهای ضد باکتری یا ضد قارچ درمان کرد. بااینحال، این درمانها فقط علائم مرتبط با این بیماری را کنترل میکنند. تعیین دقیق آلرژی تحریککننده واکنش برای مدیریت طولانیمدت این بیماری مهم است.
4- عدم تعادل هورمونی
هورمونهای خاصی مانند تیروئید یا کورتیزول بر طیف وسیعی از سلولهای بدن گربه تأثیر میگذارند. هرگونه عدم تعادل در این هورمونها باعث ایجاد علائم متعددی میشود که بر دستگاههای مختلف اندام تأثیر میگذارند که ریزش مویکی از آنهاست. آلوپسی همراه با عدم تعادل هورمونی اغلب متقارن و عمومی است. در اکثر موارد پوست ملتهب نمیشود، مگر اینکه عفونتهای ثانویه شروعشده باشند. درمان متکی به رفع شرایط هورمونی است. سطوح غیرطبیعی کورتیزول مانند بیماری کوشینگ یا ادیسون را میتوان بهصورت پزشکی مدیریت کرد.
اگرچه کمکاری تیروئید در گربهها نادر است اما میتواند با ارائه یک منبع بیرونی برای هورمون تیروئید کنترل شود. پرکاری تیروئید یک وضعیت هورمونی نسبتاً رایج در گربههای مسنتر است که میتواند با داروهای خوراکی کنترل شود. رفع علائم بالینی بهویژه آلوپسی، اغلب چند هفته پس از کنترل سطح هورمون رخ میدهد. هرگونه عفونت ثانویه را میتوان با آنتیبیوتیکهای موضعی یا خوراکی درمان کرد.
5- اضطراب و استرس
گربهها موجودات بسیار حساسی هستند و بهراحتی دچار استرس میشوند. حتی کوچکترین تغییر در محیط زندگی آنها میتواند باعث ایجاد استرس در گربهها شود. اگر گربهها برای مدت طولانی در معرض یک عامل استرسزا قرار گیرند، میتوانند عادات اجباری خاصی را در خود ایجاد کنند که اغلب بر وضعیت سلامتیشان تأثیر میگذارد. آلوپسی روانی یک ریزش مو به دلیل نظافت بیشازحد است. این عارضه معمولاً زمانی اتفاق میفتد که گربه استرس دارد یا بسیار مضطرب است.
اضطراب باعث میشود تا گربه قسمتهای مختلف بدن خود را لیس بزند و درنهایت باعث ریزش مو میشود. در این موارد، ریزش مو تنها در مناطقی که گربه میتواند با زبان خود به آن برسد، موضعی و محدود میشود. التهاب و عفونت ثانویه ممکن است به دلیل اصطکاک ناشی از لیسیدن مداوم رخ دهند. درمان و مدیریت بیماری نیازمند شناسایی مناسب عامل استرسزایی است که باعث اضطراب گربه میشود.
علائم ریزش مو گربهها
- ریزش مو
- قرمزی پوست
- برآمدگی یا تاول
- دلمه پوستی
- از دست دادن پوست
- خارش و خاراندن
- کیست یا ندول
- از دست دادن سبیل
- کبودی آسان
- زخم
- هایپرپیگمانتاسیون یا لکههای تیره پوست
- بوی بد
- بیحالی
- رفتار غیرطبیعی
- افسردگی
تشخیص ریزش مو گربهها
تعیین علت آلوپسی ممکن است به آزمایشهای تشخیصی مختلفی نیاز داشته باشد زیرا علل متعددی برای این بیماری وجود دارند. دامپزشک معاینه فیزیکی کاملی را روی گربه شما انجام خواهد داد. برای تجزیهوتحلیل بیشتر ممکن است نیاز به آزمایشهای بیشتری مثل اسمیر، کشت یا بیوپسی از ناحیه آسیبدیده باشد.
شانه کردن موها برای شناسایی شپش، کنه یا کک و بررسی مو در سطح میکروسکوپی ممکن است اطلاعاتی در مورد علت ایجاد ریزش مو ارائه دهد. همچنین ممکن است نیاز به آزمایش خون، تجزیهوتحلیل ادرار، مدفوع یا هر مایع دیگری باشد. اشعه ایکس یا سایر تکنیکهای تصویربرداری تشخیصی ممکن است برای جستجوی علل داخلی مانند سرطان استفاده شوند.
درمان ریزش مو گربهها
درمان تجویزشده بستگی به علتی دارد که دامپزشک قادر به تشخیص آن است. برنامههای درمانی بسیار متفاوت خواهند بود زیرا بسیاری از علل ریزش مو روشهای درمانی متفاوتی دارند. موفقیت درمانها تا حد زیادی به تشخیص دقیق دلیل آلوپسی بستگی دارد. در برخی مواردی که شامل ریزش موی مادرزادی یا ارثی است، هیچ درمانی در دسترس نیست. برخی از درمانهای رایج برای ریزش مو عبارتند از:
1- درمانهای موضعی
برای درمان آلوپسی اغلب از یک کرم موضعی استفاده میشود. در برخی موارد، کرم موضعی ممکن است علت ریزش مو را درمان کند اما استفاده از آن برای رفع علائمی مانند تحریک پوست نیز رایج است. هنگامی که ریزش مو به دلیل کک یا مشکلات مشابه، عفونتهای قارچی، برخی بیماریهای پوستی و آسیبهای پوستی ایجاد میشود، درمان موضعی گزینه مناسبی خواهد بود.
2- داروهای ضد افسردگی
در موارد آلوپسی روانی یا ریزش مو ناشی از شرایط روانی مانند استرس، ممکن است داروهای ضد افسردگی تجویز شوند. این درمان در بسیاری از موارد با موفقیت همراه است. این درمان خطر عوارض جانبی ناشی از دارو را به همراه دارد اما معمولاً شدید نیستند. اصلاح رفتار و حذف عوامل استرسزای محیطی اغلب همراه با این نوع درمان توصیه میشوند.
3- آنتی هیستامینها
هنگامی که یک واکنش آلرژیک علت ناراحتی پوست و ریزش مو باشد، از آنتی هیستامینها برای کاهش پاسخ بدن به آلرژن استفاده میشود. این درمان کم خطر در نظر گرفته میشود و ممکن است با سایر درمانهای مورد استفاده برای درمان آلوپسی ترکیب شود، حتی اگر واکنش آلرژیک تشخیص داده نشده باشد!
4- درمانهای خاص علت
درمانهای متعدد دیگری ممکن است برای بیماری زمینهای که منجر به ریزش موی گربه شما شده است، استفاده شوند. با دامپزشک خود صحبت کنید تا بفهمید چگونه درمانهای عفونتها، سرطانها، عدم تعادل و شرایط خاص ممکن است روی حیوان خانگیتان تأثیر بگذارد و چه خطراتی با درمان توصیه شده مرتبط هستند.
بهبود ریزش مو در گربه ها
شانس بهبودی آلوپسی به علت ریزش مو بستگی دارد. ریزش مو در هر دو حالت کلی و جزئی ممکن است دائمی باشد، به خصوص زمانی که بیماری، فولیکول مو را تحت تأثیر قرار داده باشد. در صورتی که عفونت یا سایر شرایط قابل درمان باعث از دست رفتن مو شوند، به نظارت بر وضعیت حیوان خانگی خود ادامه دهید، تمام دستورالعملهای ارائه شده توسط دامپزشک خود را دنبال کنید، دوره کامل داروها را تمام کنید و در صورت بدتر شدن وضعیت گربه خود برای مراقبتهای پزشکی بیشتر به دامپزشک مراجعه نمایید. کاهش استرس در محیط زندگی گربه و تغذیه با یک رژیم غذایی سالم به بهبودی حیوان کمک میکند. تا زمانی که حیوان خانگی شما در مسیر بهبودی قرار نگیرد، از ایجاد هرگونه تغییر در روند تغذیه و محیط زندگی حیوان خودداری کنید.
کلام آخر
ریزش مو در گربهها که به عنوان آلوپسی نیز شناخته میشود، ریزش کامل یا جزئی مو در گربهها است. شایعترین علت آلوپسی، آلرژیهای پوستی است. انواع مختلفی از آلوپسی وجود دارند. برخی از گربهها آلوپسی ارثی دارند، به این معنی که هرگز مویشان رشد نمیکند و هیچ مویی روی بدن خود نخواهند داشت مانند نژاد گربه اسفینکس.
آلوپسی ممکن است به شکل متقارن ظاهر شود یا ممکن است در نواحی تصادفی پوست گربه رخ دهد. گربههایی که هیچ یک از انواع آلوپسی ارثی را ندارند، معمولا از آلوپسی اکتسابی رنج میبرند. آلوپسی اکتسابی به خودی خود یک بیماری نیست زیرا گربه با آن متولد نمیشود. در هر صورت، هر نوع ریزش مو گربهها نیاز به تشخیص دلیل و سپس ارائه یک برنامه درمانی موثر توسط دامپزشک دارد.
منابع: