آیا میدانستید که حیوان خانگی شما ممکن است به همه چیزی حساسیت داشته باشد؟ متأسفانه، فهمیدن اینکه چه چیزی میتواند باعث ایجاد آلرژی در سگ یا گربه شما شود، ممکن است دشوار باشد. اگر تا به حال با آلرژی دست و پنجه نرم کرده باشد، به خوبی میدانید که حساسیت چقدر در زندگی حیوان خانگی شما تاثیر منفی میگذارد.
متأسفانه گربه‌ها و سگها نیز ممکن است از آلرژی رنج ببرند. سه علت اصلی آلرژی در حیوانات خانگی وجود دارند که شامل کک، آلرژی‌های محیطی و آلرژی‌های غذایی هستند. شایع‌ترین علائم آلرژی شامل خارش پوست، سرفه یا عطسه، ترشح از یا چشم و استفراغ یا اسهال خواهند بود. در این مقاله به طور کامل در مورد علل مختلف حساسیت در حیوانات خانگی و نحوه درمان آنها صحبت میکنیم.
سه محرک اصلی برای حساسیت حیوانات خانگی
در ادامه به سه محرک اصلی برای آلرژی حیوانات خانگی اشاره میکنیم:
1- آلرژی به کک
نیش کک معمولا فقط باعث تحریک جزئی در سگ یا گربه میشود. با این حال، حیواناتی که به نیش کک آلرژی دارند، تنها با یک نیش میتوانند واکنش شدید از خود نشان دهند. حیواناتی که به نیش کک آلرژی دارند، بی‌وقفه بدن خود را می‌جوند یا میخارانند و معمولاً در این فرآیند مقدار زیادی مو از دست میدهند.
تحریک ناشی از نیش کک روی پوست نیز میتواند منجر به عفونت باکتریایی شود. دامپزشک شما میتواند یک کورتون یا آنتی هیستامین و در صورت لزوم یک آنتی بیوتیک قوی تجویز کند. بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات ناشی از نیش کک، استفاده از برنامه درمانی ماهیانه کک بر روی گربه یا سگ خود است. حتی اگر حیوان خانگی شما حساسیت نداشته باشد، اقدامات پیشگیرانه به جلوگیری از ناراحتی ناشی از نیش کک کمک میکنند.
2- آلرژی‌های محیطی
درست مانند انسان، سگها و گربه‌ها میتوانند به انواع آلرژن‌های محیطی مانند گرده درختان، علف‌ها، کپک‌ها و گرد و غبار واکنش نشان دهند. در حالی که افراد مبتلا به این آلرژی‌ها عمدتاً از علائم تنفسی فوقانی رنج می‌برند، حیوانات خانگی به احتمال زیاد دارای خارش شدید پوستی میشوند.
حمام کردن میتواند ناراحتی حیوان خانگی را کاهش دهد و آلرژن‌های متخلف را از بین ببرد. دامپزشک شما همچنین میتواند داروهای خانگی را تجویز کند که در خانه استفاده میشوند. حیوان خانگی شما ابتدا باید توسط دامپزشک معاینه شود تا نوع حساسیتش تشخیص داده شود. سپس برنامه درمانی متناسب با نیازهای حیوان ارائه میشود.
3- حساسیت غذایی
آلرژی غذایی بسیار کمتر از آلرژی به کک یا آلرژی محیطی است اما شاید رخ دهد. اگر حیوان خانگی شما حساسیت غذایی دارد، به احتمال زیاد به پروتئین موجود در غذا حساس بوده است. علائم آلرژی غذایی شامل مشکلات گوارشی و خارش پوست هستند. اگر دامپزشک شما مشکوک است که حیوان خانگیتان آلرژی غذایی دارد، تنها راه برای اطمینان از این موضوع حذف غذا است.
دامپزشک شما یک رژیم غذایی بسیار خاصی را تجویز میکند و شما نمیتوانید در طول آزمایش به حیوان خود غذای دیگری بدهید. اگر علائم حیوان خانگی شما بهبود یابند، دامپزشک از حیوان خانگی شما میخواهد تا برای تأیید آلرژی به رژیم غذایی اصلی خود بازگردد. اگر آلرژی غذایی تایید شود، دامپزشک شما میتواند به تهیه یک برنامه تغذیه برای گربه یا سگ شما کمک کند.
سایر آلرژی‌های حیوانات خانگی
حیوانات خانگی همچنین میتوانند واکنش‌های آلرژیک به نیش حشرات، داروها، واکسیناسیون‌ها و سایر مواد داشته باشند. علاوه بر علائم ذکر شده در بالا، علائم دیگر شامل تورم یا قرمزی، بی‌حالی و مشکل در تنفس هستند. فرقی نمیکند حیوان خانگی شما واکنش خطرناکی داشته باشد یا آلرژی‌های فصلی معمول، مهم است که از دامپزشک خود کمک بگیرید تا حیوان خانگی خود را شاد و سالم نگه دارید. در ادامه به شش دلیل آلرژی حیوانات خانگی و نحوه تشخیص آنها اشاره میکنیم:
1- کنه‌های گرد و غبار
آلرژی به کنه گرد و غبار بیشتر از آنچه فکر میکنید شایع است. در واقع، کنه‌های گرد و غبار، کپک‌ها و گرده‌ها سه آلرژن اصلی موجود در هوا هستند که حیوانات خانگی به آنها حساس میباشند. در حالی که هر حیوان خانگی میتواند به گونه‌ای متفاوت و با شدت‌های مختلف به کنه‌های گرد و غبار واکنش نشان دهد، اکثر سگها و گربه‌ها از طریق پوست خود به کنه‌های گرد و غبار واکنش نشان میدهند.
حیوانات خانگی ممکن است دچار خارش شوند، پوستشان نیز قرمز و ملتهب شود و در نهایت ممکن است دچار درماتیت (اگزما یا التهاب پوست) شوند. مگر اینکه به طور مرتب سگها و گربه‌ها خود را بشویید و بستر حیوان را تمیز کنید. بالش‌ها، ملافه‌ها و فرش‌ها منابع اصلی این انگلها هستند.
2- بستر خواب حیوان خانگی
مواد و پارچه‌های خاصی در بستر حیوان خانگی میتوانند باعث واکنش آلرژیک شوند. اما به احتمال زیاد کنه‌های گرد و غبار موجود در بستر حیوان باعث واکنش آلرژیک حیوان خانگی شما خواهند شد. بسترهای ضد حساسیت در بازار وجود دارند اما صرف نظر از نوع بستر که حیوان خانگی شما استفاده میکند، شستن مکرر آن برای از بین بردن کنه‌های گرد و غبار و پاک کردن پوست مرده از تخت مهم است.
اگر این کار کمکی نکرد، دامپزشکان توصیه میکنند جنس بستر را تغییر دهید. ما حیواناتی را نیز دیدیم که به پشم آلرژی دارند که در فرش‌ها یا گاهی در بسترشان یافت میشوند. بستر با 100 درصد پنبه میتواند واکنش‌های آلرژیک را کاهش دهد.
3- حیوانات خانگی دیگر
حیوان خانگی شما در واقع میتواند به حیوانات جدیدی که وارد خانه میشوند حساسیت داشته باشد. سگ و گربه شما ممکن است به یک حیوان جدید آلرژی داشته باشند و درست مانند انسان‌ها، در هر مقطعی از زندگی‌شان میتوانند حساسیتشان شعله‌ور شود. در حالی که حساسیت به آلرژی خیلی اتفاق رایجی نیست اما باید نسبت به این موضوع تدابیر لازم را انجام دهید.
معمولاً حیوانات خانگی به بیش از یک چیز در محیط واکنش آلرژیک نشان میدهند، بنابراین بهتر است قبل از اینکه به این نتیجه برسیم که حیوان خانگی دیگری علت اصلی حساسیت است، با دامپزشک خود در مورد یافتن منبع واکنش آلرژیک صحبت کنید.
4- مواد شیمیایی تحریک کننده
درماتیت تماسی میتواند به دلایل زیادی ایجاد شود که پاک کننده‌های شیمیایی بیشترین تاثیر را دارند. علاوه بر پاک کننده‌های شیمیایی باید مراقب شامپوها، مواد شوینده، صابون‌ها و اسپری‌های مو نیز به عنوان عوامل احتمالی آلرژی به حیوانات خانگی باشید. برخی مواد شوینده و صابون‌ها میتوانند در پارچه‌ها رسوخ کنند و در نتیجه واکنش آلرژیکی ایجاد نمایند.
بنابراین به دنبال شوینده‌های ارگانیک، بدون عطر و بدون رنگ باشید تا هر چیزی که حیوان خانگیتان روی آن می‌خوابد را بشویید. مشکل درماتیت تماسی این است که تشخیص علتش دشوار است. یکی از مهمترین علل درماتیت تماسی در سگ‌هایی دیده میشود که در کنار استخر استراحت میکنند. قرار گرفتن در معرض آب استخر تصفیه شده با کلر در طول زمان میتواند باعث واکنش آلرژیک شود.
5- اثرات گیاهان داخلی
بسیاری از گیاهان ممکن است باعث ایجاد واکنش آلرژیک در هوا یا تماس در حیوان خانگی شما شوند. هر گیاه آپارتمانی گلدار این پتانسیل را دارد که سگ یا گربه شما را دچار واکنش‌های آلرژیک کند. علائم معمولاً به صورت فصلی بروز میکنند و به صورت خارش پوست، نظافت بیش از حد، بثورات، عطسه و ترشحات چشم ظاهر میشوند.
مهم نیست که چه نوع گیاهان آپارتمانی دارید، توجه داشته باشید که خاک گلدان ممکن است دارای کپک باشد. این مهم میتواند باعث ایجاد آلرژی در حیوان خانگی شما شود. برای جلوگیری از کپک زدن در خاک، گیاهان خود را بیش از حد آبیاری نکنید و آنها را در اتاقی با نور و تهویه مناسب نگهداری کنید.
6- حساسیت به دود
حیوانات خانگی به ویژه گربه‌ها ممکن است به دود بسیار حساس باشند زیرا این ماده محرک تنفسی است. دود از هر نوعی مانند دود ناشی از پخت و پز میتواند باعث ایجاد مشکلاتی شود. حیوانات خانگی که تحت تاثیر دود سیگار هستند، بیشتر در معرض ابتلا به درماتیت آتوپیک خواهند بود. درماتیت آتوپیک یک واکنش آلرژیک است که باعث خارش پوست میشود.
برخی از حیوانات خانگی ممکن است در اثر استنشاق مواد شیمیایی و محرک‌ها دچار آسم شوند. علائم دیگری که نشان میدهد حیوان خانگی شما ممکن است واکنش آلرژیک به دود داشته باشد شامل تنگی نفس، آبریزش چشم، عطسه یا مشکل در تنفس هستند. اگر شک دارید که حیوان خانگی شما آلرژی دارد یا علائمی از مشکل تنفسی در خود نشان میدهد، فوراً با دامپزشک خود صحبت کنید.
راه‌های به حداقل رساندن آلرژی‌ها در خانه
علاوه بر حذف محصولاتی که ممکن است باعث حساسیت به حیوانات خانگی شوند، بهترین توصیه این است که به طور کامل همه مکان‌ها را تمیز کنید، ملافه‌ها را مرتب بشویید و با مواد کاملاً طبیعی همه چیز را تمیز کنید. همچنین دستگاه تصفیه هوا، میتواند به بیرون کشیدن گرد و غبار و گرده از هوا کمک کند.
همچنین استفاده از جاروبرقی با مکش بالا و ضدعفونی کردن سطوح نیز کار ضروری است. تعمیر و تعویض سیستم سرمایش و گرمایش داخلی، اجتناب از پتوهای پشمی در خانه و افزودن دستگاه‌های تصفیه هوا در هر اتاق نیز میتوانند بسیار مؤثر باشند. حتماً با دامپزشک خود در مورد آلرژی حیوان خانگی خود و آنچه ممکن است باعث آن شود صحبت کنید. دامپزشک شما میتواند راهنمایی‌های عمیق‌تری ارائه دهد و گزینه‌های درمانی و مدیریتی را توصیه کند.
علائم حساسیت در حیوانات خانگی
اگر حیوانی به چیزی در محیط خود یا غذایی که میخورد حساس باشد، بدنش برای محافظت آنتی بادی تولید میکند. این آنتی بادی‌ها مواد شیمیایی از جمله هیستامین را در جریان خون آزاد میکنند که روی پوست، گوش‌ها، چشم‌ها، گلو، بینی و دستگاه گوارش تأثیر میگذارند و علائم ناخوشایند یک واکنش آلرژیک را ایجاد میکنند. حیوان خانگی شما میتواند به تعدادی از آلرژن‌های بالقوه در محیط خود واکنش نشان دهد. برخی از رایج‌ترین آلرژن‌ها که در قبل‌تر نیز شرح دادیم عبارتند از:
- کک
- علف‌های هرز، گیاهان، گرده‌ها یا کپک‌ها
- مواد غذایی مختلف مانند ذرت، گندم، سویا یا محصولات گوشتی
- داروهای تجویزی
- گرد و غبار یا شوره
- بستر گربه
- محصولات پاک کننده
- شامپوها
- عطرها
- دود سیگار
علائم مشکلات پوستی
هنگامی که واکنش آلرژیک حیوان خانگی مربوط به پوست باشد، این بیماری درماتیت آلرژیک نامیده میشود. رایج‌ترین واکنشی که حیوانات خانگی در مواجهه با آلرژن‌ها دارند، درماتیت آلرژیک است که منجر به تحریک و التهاب پوست میشود. حیوانات خانگی مبتلا به درماتیت آلرژیک با وسواس تلاش میکنند تا پوست ملتهب و خارش خود را تسکین دهند.
علائم مشکلات پوستی عبارتند از:
- خاراندن بیش از حد یا جویدن در نواحی خاصی از بدن
- مالش بر روی مبلمان و اشیاء دیگر
- زخم‌های باز، دلمه و ریزش مو در اطراف نواحی آسیب دیده
هنگامی که درماتیت آلرژیک ناشی از حساسیت به کک است، به درماتیت آلرژیک کک (FAD) مشهور است. هنگامی که کک حیوانی را میگزد، بزاق را به زیر پوست حیوان تزریق میکند. نیش کک باعث میشود هر حیوانی احساس خارش و ناراحتی کند اما بسیاری از حیوانات به بزاق کک حساس هستند و هنگام گاز گرفتن واکنش آلرژیک از خود نشان میدهند. درماتیت آلرژیک کک نسبت به خارش معمولی مرتبط با نیش کک، واکنش طولانی‌تر و شدیدتری تا 2 هفته پس از گزش ایجاد میکند.
علائم مشکلات پوستی عبارتند از:
- راش یا برآمدگی شبیه جوش
- ریزش مو
- مناطق تحریک شده همراه با خونریزی در نتیجه خاراندن، گاز گرفتن یا نظافت بیش از حد (سگها اغلب این حالت را در نزدیکی پاهای پشتی، شکم یا دم خود تجربه میکنند اما گربه‌ها معمولاً این کار را در اطراف گردن انجام میدهند)
علائم مشکلات گوش
سگها به ویژه در معرض مشکلات گوش مرتبط با آلرژی هستند. چیزی که ممکن است با خارش یا تحریک گوش شروع شود، میتواند به یک عفونت جدی گوش تبدیل گردد.
علائم مشکلات پوستی عبارتند از:
- خاراندن در گوش
- تکان دادن مکرر سر
- ریزش موهای اطراف گوش
- خارج شدن ترشحات از گوش خارج (اغلب با بوی نامطبوع)
علائم مشکلات سیستم تنفسی
بسیاری از انسان‌هایی که از آلرژی رنج می‌برند، به ویژه آلرژی‌های محیطی، علائم تنفسی مشابه علائم سرماخوردگی را تجربه خواهند کرد. اگرچه علائم تنفسی کمتر از درماتیت آلرژیک شایع است اما حیوانات خانگی میتوانند علائم آلرژی مرتبط با تنفس مشابه را تجربه کنند.
علائم مشکلات تنفسی عبارتند از:
- عطسه کردن
- چشمان خیس
- آبریزش بینی
- سرفه کردن
- خروپف (به دلیل التهاب گلو)
علائم مشکلات سیستم گوارشی
آلرژی غذایی اغلب زمانی رخ میدهد که حیوان خانگی یک واکنش آلرژیک گوارشی داشته باشد. علائم مشکلات گوارشی عبارتند از:
- استفراغ
- اسهال
- گاز معده به مقدار زیاد
- لکه بینی یا قرمزی در اطراف مقعد
تشخیص حساسیت در حیوانات خانگی
اگر حیوان خانگی شما علائم یک واکنش آلرژیک احتمالی را نشان میدهد، به دامپزشک مراجعه کنید. برای تشخیص وضعیت حیوان خانگی شما و تعیین آلرژن‌های خاص، دامپزشک یک معاینه کامل شامل هر گونه آزمایش خون یا پوست را انجام میدهد.
اگر دامپزشک شک کند که حیوان خانگی شما به یک ماده غذایی آلرژی دارد، ممکن است برخی از غذاها از رژیم غذایی سگ یا گربه شما حذف شوند. برخی از حیوانات خانگی مبتلا به آلرژی شدید ممکن است برای آزمایش و درمان عمیق پوستی به یک متخصص پوست دامپزشکی ارجاع داده شوند.
درمان و پیشگیری حساسیت در حیوانات خانگی
هنگامی که تشخیص داده شد حیوان خانگی شما به چه چیزی حساسیت دارد، مهم است که در صورت امکان از عوامل حساسیت¬زا اجتناب کنید. اجتناب از برخی آلرژن‌ها مانند گرد و غبار، دشوارتر از سایرین است اما راه‌هایی وجود دارند که میتوانید در به حداقل رساندن اثرات حساسیت‌زا بهره ببرید.
برخی از حیوانات خانگی مبتلا به آلرژی‌های محیطی ممکن است از حمام کردن یک بار در هفته سود ببرند. حمام کردن مکرر میتواند پوست حیوان خانگی شما را از روغن‌های طبیعی پاک کند، بنابراین حتماً از دامپزشک در مورد شامپوهایی که به مرطوب کردن پوست حیوان خانگی شما کمک میکنند سؤال کنید.
باید سعی کنید محیط حیوان خانگی خود را تا حد امکان تمیز نگه دارید تا قرار گرفتن در معرض آلرژن‌های احتمالی را به حداقل برسانید. ملافه‌ها، پرده‌ها و کفپوش‌ها را تمیز کنید. به همه حیوانات خانگی به ویژه آنهایی که با آلرژی به کک دست و پنجه نرم میکنند، باید داروی پیشگیری از کک در تمام طول سال داده شود. سگها و گربه‌های مبتلا به آلرژی شدیدتر نیز ممکن است از موارد زیر بهره‌مند شوند:
- آنتی هیستامین‌ها
- مکمل‌های اسید چرب
- داروهای تعدیل کننده سیستم ایمنی
- استروئید درمانی کوتاه مدت
کلام آخر
حیوانات خانگی نیز ممکن است از اثرات آلرژی رنج ببرند. پس اگر فکر میکنید سگ یا گربه شما از خود واکنش آلرژیک نشان میدهد، مراجعه به دامپزشک بهترین کار ممکن است. سعی کنید به هر چیز آلرژیک در خانه خود مانند یک شوینده جدید لباسشویی، خوشبو کننده هوا یا محصول تمیز کننده فکر کنید. سپس ببینید که آیا وضعیت حیوان خانگی شما بهتر میشود یا خیر. در هر صورت، دامپزشک میتواند بهترین توصیه‌ها را مطابق با نیازهای سگ یا گربه شما ارائه دهد. پس در هر مرحله از تشخیص و درمان به نزد دامپزشک بروید.
منابع:
